Перевод: с русского на все языки

со всех языков на русский

Как олма

  • 1 как

    I

    Как олма сушёное яблоко;

    как эҥыж сушёная малина.

    Смолам але шӱйым, как нийым оптет да Торъялыш, пазарыш, яллаш торгаяш. «Ончыко» Погрузив смолу или уголь, сушёное лыко, едешь торговать в Торъял, на базар, или по деревням.

    Сравни с:

    коштымо
    II

    Как чурий багровое лицо;

    как шикш багровый дым.

    1. союз разг. как только, лишь только

    Как немыч-влак ялыш толын пурат, вигак тудо илемыш чымалтса. Н. Лекайн. Как только немцы прибудут в деревню, сразу же убегайте в ту деревню.

    2. Г.
    част. выражает внезапность действия; передаётся словом как

    Нуж изиш шайык цӓкналтыш дӓ как тӹргештыш! Г. Матюковский. Щука нем-ого отступила назад и как прыгнет!

    IV

    Тутло как вкусная пастила.

    Марийско-русский словарь > как

  • 2 шӹргӹ олма

    Г.
    бот. плоды диких яблонь (букв. лесное яблоко)

    Шӹргӹ олма качы, садын гань мӱӓн агыл. Яблоки яблони-дичка горькие, не сладкие, как садовые.

    Идиоматическое выражение. Основное слово:

    шӱргӧ

    Марийско-русский словарь > шӹргӹ олма

  • 3 организация безналичных расчетов

    В отличие от наличного денежного оборота сущность безналичного денежного оборота состоит в том, что платежи производятся путем перечисления денег со счета плательщика на счет получателя в учреждениях коммерческих банков. Расчеты между предприятиями осуществляются, как правило, в безналичном порядке. Таким образом, безналичные расчеты – это денежные расчеты, при которых платежи осуществляются без участия наличных денег путем перечисления денежных средств со счета плательщика на счет получателя.

    Нақты (қолма-қол) ақша айналымынан өзгеше түрде қолма-қол ақшасыз айналымның мәні мынада: төлем төлемшінің шотынан коммерциялық банкілердің мекемелеріндегі алушының шотына ақша аудару жолымен төленеді. Кәсіпорындар арасында, әдетте, қолма-қол ақшасыз тәртіппен есеп айырысады. Сөйтіп қолма-қол ақшасыз есеп айырысу – ақшалай есеп айырысу, мұнда төлемдер қолма-қол ақшаның қатысуынсыз ақшалай қаражатты төлемшінің шотынан алушының шотына аудару жолымен төленеді.

    Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу қандай шарттарды сақтағанда жүзеге асырылады?

    Безналичные расчеты осуществляются при соблюдении следующих условий:

    Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу мына шарттар сақталғанда жүзеге асырылады:

    - плательщик имеет право отказаться от уплаты предъявленного документа полностью или частично в случаях, предусмотренных законом или договором;

    - төлемшінің ұсынылған құжатты заңда немесе шартта көзделген реттерде толық немесе ішінара төлеуден бас тартуға құқығы бар;

    - без согласия плательщика или его поручения списание средств со счетов, как правило, не допускается;

    - төлемшінің келісімі және оның тапсырмасы болмайынша шоттардан қаражатты есептен шығаруға, әдетте, рұқсат етілмейді;

    - платежи осуществляются из собственных средств плательщика, а в отдельных случаях – за счет кредита банка и прочих привлеченных средств;

    - төлемдер төлемшінің меншікті қаражатынан, ал кейбір реттерде банк несиесі және өзгедей тартылған қаражат есебінен төленеді;

    - средства на счета получателя зачисляются лишь после их списания со счета плательщика;

    - қаражат алушының шотына тек төлемшінің шотынан шығарылғаннан кейін ғана есепке алынады;

    - плательщик выполняет правила документооборота, разработанные Нацбанком и определяющие движение денег и денежных документов.

    - төлемші Ұлттық банк әзірлеген және ақша мен ақша құжатының қозғалысын айқындайтын құжат айналымы ережелерін орындайды.

    Допускается ли при безналичных расчетах использование платежных поручений, чеков, аккредитивов, инкассо?

    Қолма-қол ақшасыз есеп айырысу кезінде төлем тапсырмаларын, чектерді, аккредитивтерді, инкассоны пайдалануға рұқсат етіле ме?

    Да, допускается. Вместе с тем банки, в соответствии с заключенными договорами, вправе принимать платежные требования.

    Ия, рұқсат етіледі. Сонымен бірге банкілер жасасылған шарттарға сәйкес төлем талабын қабылдауға құқылы.

    Банкілерге өсімпұл есептеу және өндіріп алу үшін жауапкершілік жүктеле ме?

    Нет, не несут ответственность, поскольку установлено, что при несвоевременной оплате поставленной продукции покупатель (плательщик) уплачивает пеню в порядке, предусмотренном в договоре между поставщиком и получателем (плательщиком).

    Жоқ, жауапкершілік жүктелмейді, өйткені жеткізілген өнімнің ақысы уақытылы төленбегенде жеткізуші мен алушы (төлемші) арасында жасасылған шартта көзделген тәртіппен сатып алушы (төлемші) өсімпұл төлейтін болып белгіленген.

    Все безналичные расчеты производятся через банк на основании расчетных документов, которые предоставляют оформленные в соответствии с установленными стандартами распоряжения предприятия (владельца счета) на перечисление средств.

    Қолма-қол ақшасыз есеп айырысудың бәрі банк арқылы кәсіпорынның (шот иесінің) қаражат аударуға билігінің белгіленген стандарттарына сәйкес ресімделген есеп айырысу құжаттарының негізінде жүргізіледі.

    Расчетные документы должны содержать следующие реквизиты:

    Есеп айырысу құжаттарында мынадай деректемелер болуға тиіс:

    - наименование расчетного документа;

    - есеп айырысу құжатының атауы;

    - номер документа, число, месяц, год его выписки;

    - құжаттың нөмірі, оның көшірмесі жасалған күн, ай, жыл;

    - наименование банка, его РНН (регистрационный номер налогоплательщика);

    - банкінің атауы, оның СТТН-і (салық төлеушінің тіркеу нөмірі);

    - наименование плательщика, его РНН, номер его счета в банке;

    - төлемшінің атауы, оның СТТН-і, оның банкідегі шотының нөмірі;

    - наименование получателя средств, номер его счета в банке;

    - қаражат алушының атауы, оның банкідегі шотының нөмірі;

    - наименование банка получателя, его РНН;

    - алушы банкісінің атауы, оның СТТН-і;

    - номер счета получателя средств, его РНН;

    - қаражат алушы шотының нөмірі, оның СТТН-і;

    - назначение платежа (в чеке не указывается), которое может быть указано как текстовым наименованием, так и кодовым обозначением;

    - мәтіндік атаумен де, кодтық таңбаланумен де көрсетілуі мүмкін төлемнің міндет-мақсаты (чекте көрсетілмейді);

    - сумма платежа, обозначенная цифрами и прописью;

    - цифрмен және жазбаша таңбаланған төлем сомасы;

    - подписи и оттиск печати.

    - қойылған қолдар мен басылған мөр бедері.

    Как быть, если платежи производятся предпринимателем без образования юридического лица?

    Егер төлемді заңды тұлға құрмаған кәсіпкер төлесе, қалай болмақ?

    Если платежи производятся предпринимателем без образования юридического лица, банк принимает расчетные документы при наличии одной подписи и при отсутствии оттиска печати.

    Егер төлемді заңды тұлға құрмаған кәсіпкер төлесе, банк есеп айырысу құжаттарын, қойылған бір қол болса болды, басылған мөр бедері жоқтығына қарамай қабылдай береді.

    На основании какого документа производится списание средств со счета плательщика?

    Төлемшінің шотынан қара-жат қандай құжаттардың негізінде есептен шығарылады?

    Списание средств со счета плательщика производится только на основании первого экземпляра расчетного документа.

    Төлемшінің шотынан қаражат тек есеп айырысу құжатының бірінші данасы негізінде ғана есептен шығарады.

    Чем руководствуется банк при установлении очередности списания денежных средств со счета?

    Банк шоттан ақшалай қаражатты есептен шығару кезектілігін белгілеу кезінде нені басшылыққа алады?

    В процессе осуществления расчетных операций банк обязан соблюдать установленную законодательством очередность платежей. При недостаточности денежных средств на счете для удовлетворения всех предъявленных требований списание осуществляется в очередности, предусмотренной ст. 742 Гражданского Кодекса РК "Очередность изъятия денег клиента"

    Есеп айырысу операцияларын жүзеге асыру барысында банк төлем төлеудің заңнамада белгіленген кезектілігін сақтауға міндетті. Шотта ақшалай қаражат жетіспегенде барлық ұсынылған талаптарды қанағаттандыру үшін ҚР Азаматтық кодексінің "Клиенттің ақшасын алу кезектілігі" деген 742-бабында көзделген кезектілікпен есептен шығарылады.

    Как рассматриваются взаимные претензии по расчетам между плательщиком и получателем средств?

    Төлемші мен қаражатты алушы арасындағы есеп айырысу жөніндегі өзара шағым-талаптар қалай қаралады?

    Они рассматриваются сторонами без участия кредитных организаций, т.е. банков через суд.

    Оларды тараптар несие ұйымдарының, яғни банкілердің қатысуынсыз сот арқылы қарайды.

    Я хотел бы открыть счет в вашем банке.

    Мен сіздің банкіде шот ашқым келеді.

    В нашем банке вы можете открыть:

    Біздің банкіде сіз:

    - текущий счет в тенге;

    - теңгемен ағымдағы шот;

    - текущий счет в иностранной валюте;

    - шетел валютасымен ағымдағы шот;

    - транзитный счет;

    - транзиттік шот;

    - депозитный счет;

    - депозиттік шот;

    - карточный счет.

    - карточкалық шот аша аласыз.

    Я хотел бы перечислить деньги на другой счет.

    Мен басқа шотқа ақша аударғым келеді.

    Оформите, пожалуйста, платежный документ (поручение).

    Төлем құжатын (тапсырмасын) ресімдеңізші.

    Да, документ заполнен верно. Но на вашем счете нет требуемой суммы.

    Ия, құжат дұрыс толтырылыпты. Бірақ сіздің шотта талап етіліп отырған сома жоқ қой.

    Вам придется переоформить платежное поручение. Вы можете перечислить сумму в пределах двадцати пяти тысяч тенге.

    Сіздің төлем тапсырмасын қайта ресімдеуіңізге тура келеді. Сіз жиырма бес мың теңге шегіндегі соманы аудара аласыз.

    Вы можете снять со счета сто тысяч тенге.

    Спасибо.

    Рахмет.

    Всегда к вашим услугам.

    Сізге әрқашан да қызмет етуге дайынбыз.

    Пожалуйста, подтвердите получение нашего поручения с обратной почтой.

    Біздің поштамен кері қайтарылатын тапсырмамызды алғаныңызды қуаттаңызшы.

    Подтверждаем получение вашего платежного поручения.

    Сіздің төлем тапсырмаңыздың алынғанын қуаттаймыз.

    Пожалуйста, подтвердите получение наших документов.

    Біздің құжаттарымызды алғаныңызды қуаттаңызшы.

    Наш банк подтверждает получение ваших документов.

    Біздің банк сіздің құжаттарыңыздың алынғанын қуаттайды.

    Пожалуйста, подтвердите ваше авиапочтовое поручение ключевым телексом.

    Сіздің авиапошталық тапсырмаңызды негізгі телекспен қуаттай қойыңызшы.

    Подтверждаем получение вашего дебет-авизо от 14 мая 2007 г.

    Сіздің 2007 ж. 14 мамырдағы дебет-авизоңыздың алынғанын қуаттаймыз.

    Мы подтвердили свой платеж 15 апреля.

    Біз 15 сәуірдегі өз төлемдерімізді қуаттадық.

    Мы получили их извещение 10 июня.

    Біз олардың хабарламасын 10 маусымда алдық.

    Мы дебетовали ваш счет 27 марта.

    Біз сіздің шотты 27 наурызда дебеттедік.

    Мы возвращаем ваше поручение неоплаченным.

    Біз сіздің тапсырмаңызды төленбеген күйі қайтарамыз.

    Мы хотели сообщить вам о том, что платеж мы не осуществили.

    Біз сізге төлемді төлемегенімізді хабарламақшымыз.

    Осуществить платеж мы не можем.

    Біз төлемді төлей алмаймыз.

    Пожалуйста, переведите вышеназванную сумму на наш счет.

    Аталған соманы біздің шотқа аударыңызшы.

    Сумма в 200 тысяч тенге была переведена на ваш счет 30 января 2007 г.

    Сіздің шотқа 200 мың теңге соманы 2007 ж. 30 қаңтарда аудардық.

    Вышеназванная сумма была уже переведена на счет бенефициара.

    Аталған сома бенефициардың шотына аударылып та қойды.

    Они ожидают, что платеж будет осуществлен на следующей неделе.

    Олар төлем келесі аптада төленеді деп күтуде.

    Мы хотели бы, чтобы вы приняли во внимание следующие изменения.

    Біз сіздің мына өзгерістерді ескеруіңізді қалар едік.

    Мы сегодня возместили вам сумму в 58 тысяч тенге 35 тиын.

    Біз сізге 58 мың теңге 35 тиын соманың орнын толтырдық.

    Мы еще не получили возврата вышеназванной суммы от вас.

    Біз сізден қайтарылған аталмыш соманы әлі алғанымыз жоқ.

    Мы осуществили выплату 500 тенге в качестве возмещения нашему клиенту.

    Біз өз клиентімізге өтем ретінде 500 теңге төлем төледік.

    Эта сумма оплачена.

    Бұл сома төленген.

    Эта сумма еще не оплачена.

    Бұл сома әлі төленген жоқ.

    Эта сумма должна быть оплачена.

    Бұл сома төленуге тиіс.

    Переведите 135 000 тенге на наш счет по телеграфу.

    135 000 теңгені біздің шотқа телеграф арқылы аударыңыз.

    Мы ссылаемся на ваше платежное поручение от 17 ноября.

    Біз сіздің 17 қарашадағы төлем тапсырмаңызға жүгінеміз.

    В вашем платежном поручении пропущено наименование валюты.

    Сіздің төлем тапсырмаңызда валютаның аты көрсетілмей қалып қойыпты.

    В вашем платежном поручении пропущена дата валютирования.

    Сіздің төлем тапсырмаңызда валюталандырылған күн көрсетілмей қалыпты.

    Мы не знаем в какой валюте мы можем произвести платеж.

    Біз төлемді қандай валютамен төлей алатынымызды білмейміз.

    Платеж может быть осуществлен в марте.

    Төлем наурызда төленуі мүмкін.

    Пожалуйста, подтвердите нам дату валютирования.

    Бізге валюталандыру күнін қуаттаңызшы.

    Мы подтверждаем наши платежные инструкции.

    Біз өзіміздің төлем нұсқаулығымызды қуаттаймыз.

    Пожалуйста, подтвердите адрес получателя.

    Алушының мекенжайын қуаттай қойыңызшы.

    Пожалуйста, подтвердите, в какой валюте следует произвести платеж.

    Төлемді қандай валютамен төлеу керек екенін қуаттаңызшы.

    Вы можете осуществить платеж через Народный Банк.

    Сіз төлемді Халық банкі арқылы төлей аласыз.

    Пожалуйста, предоставьте нам дополнительную информацию для того, чтобы мы смогли обнаружить ваше платежное поручение.

    Сіздің төлем тапсырмаңызды таба алуымыз үшін бізге қосымша ақпарат беріңізші.

    Способ оплаты укажите в платежном поручении.

    Төлем тапсырмасында төлеу тәсілін көрсетіңіз.

    Банк-эмитент и банк-плательщик держат счета друг у друга.

    Эмитент-банк пен төлемші-банк шоттарды бір-бірінде ұстайды.

    Банк-эмитент направляет банку-плательщику платежное поручение для того, чтобы бенефициар мог получить средства.

    Бенефициар қаражатты ала алуы үшін эмитент-банк төлемші-банкіге төлем тапсырмасын жолдайды.

    Получатель перевода отказался получить сумму перевода.

    Аударманы алушы аударма сомасын алудан бас тартты.

    Наименование получателя, указанное в вашем авизо, искажено.

    Сіздің авизода алушының көрсетілген атауы бұрмаланған.

    Пожалуйста, предоставьте нам документ с исправленным наименованием.

    Бізге атауы түзетілген құжат беріңізші.

    Сумма платежного поручения уже кредитована счету вашего клиента.

    Төлем тапсырмасының сомасы сіздің клиенттің шотына кредиттеліп қойған.

    Обратитесь к вашему клиенту с просьбой подтвердить получение.

    Клиентіңізден алғанын растауын өтініңіз.

    К сожалению, ваш перевод еще не получен.

    Өкінішке қарай, сіздің аударма әлі алынған жоқ.

    Ваши документы, относящиеся к платежам, были отосланы банку-плательщику.

    Сіздің төлемге қатысты құжаттарыңыз төлемші-банкіге жіберілді.

    Пожалуйста, осуществите платеж, не взимая расходов с нас.

    Төлемді бізден шығын өндіріп алмай-ақ төлеңізші.

    Пожалуйста, осуществите платеж, не отнеся расходы на наш счет.

    Төлемді біздің шотқа шығысқа жатқызбай-ақ төлеңізші.

    Пожалуйста, осуществите платеж, дебетуя у вас наш счет.

    Төлемді сіздегі біздің шотта дебеттеп төлеңізші.

    Пожалуйста, осуществите платеж, кредитуя счет бенефициара у вас.

    Төлемді бенефициардың сіздегі шотында кредиттеп төлеңізші.

    Пожалуйста, сообщите нам дату и номер вашего платежного поручения.

    Бізге төлем тапсырмаңыздың күні мен нөмірін хабарлаңызшы.

    Пожалуйста, сообщите нам имя бенефициара.

    Бізге бенефициардың есімін хабарлаңызшы.

    Сообщите нам, когда сумма 14 тысяч тенге была кредитована у вас нашему счету.

    Бізге 14 мың теңге соманың сіздердегі шотымызда қашан кредиттелгенін хабарлаңызшы.

    Сообщите нам, почему сумма в 14 тысяч тенге была кредитована у вас нашему счету с задержкой.

    Бізге 14 мың теңге соманың сіздердегі шотымызда неліктен кешіктіріліп кредиттелгенін хабарлаңызшы.

    Сумма, представляющая наши расходы, была кредитована нашему счету.

    Біздің шығынымыз болып табылатын сома біздің шотқа кредиттелді.

    Сумма, представляющая покрытие по аккредитиву, была записана на счет нашего банка.

    Аккредетив бойынша өтелген сома біздің банкінің шотына жазылды.

    Наш клиент связался с нами и сообщил, что он еще не получил перевод.

    Біздің клиент бізбен байланыс жасап, аударманы әлі алмағанын хабарлады.

    Если у вас будут вопросы, пожалуйста, свяжитесь с нами.

    Егер сұрақтарыңыз болса, бізбен байланыс жасағайсыз.

    Мы уже обратились к нашему клиенту с просьбой возвратить сумму вашего перевода.

    Біз сіздің аудармаңыздың сомасын қайтаруын өтініп, клиентімізбен хабарластық та.

    Мы связались с вашим банком-корреспондентом и ждем от него ответа. Когда получим ответ мы немедленно известим вас.

    Біз сіздің корреспондент-банкіңізбен байланыс жасадық, одан жауап күтіп отырмыз. Жауап алған бойда сізге дереу хабарлаймыз.

    Мы кредитовали ваш счет за номером …

    Біз сіздің … нөмірлі шотыңызды кредиттедік.

    Пожалуйста, платите за вычетом расходов.

    Шығынды шегеріп тастап төлеңізші.

    Пожалуйста, сообщите нам дату, когда был осуществлен платеж.

    Төлемнің қашан төленгенін хабарлаңызшы.

    Пожалуйста, укажите нам номер вашего референса.

    Бізге өз референсіңіздің нөмірін көрсетіңізші.

    Пожалуйста, дайте нам полный адрес бенефициара.

    Бізге бенефициардың толық мекенжайын беріңізші.

    Сообщаем, что мы заплатили 60000 тенге господину Салиму. При сем прилагаем расписку.

    Біз Сәлім мырзаға 60000 тенге төлегенімізді хабарлаймыз. Осыған орай қолхатты қоса тіркеп отырмыз.

    В соответствии с вашими указаниями мы сегодня дебетовали счет, о котором идет речь.

    Сіздің нұсқауыңызға сәйкес біз айтылып отырған шотты бүгін дебеттедік.

    Так как мы не получили от вас ответа до 11 марта, мы закрываем наше дело и сдаем в архив.

    Біз сізден 11 наурызға дейін жауап алмағандықтан ісімізді жауып, мұрағатқа өткіземіз.

    Проверив наши документы (архивы), мы не обнаружили получение вышеуказанной суммы.

    Біз құжаттарымызды (мұрағатымызды) тексергенде аталған соманың алынғанын таба алмадық.

    Благодарим вас за то, что вы своевременно перевели сумму.

    Соманы уақтылы аударғаныңыз үшін сізге алғыс айтамыз.

    Получатель настаивает, чтобы вы выплатили сумму как можно скорее.

    Алушы соманы мүмкіндігінше тезірек төлеулеріңізді талап етіп отыр.

    Просим извинить за причиненное беспокойство. Мы подтверждаем получение вашего перевода от 15 января.

    Мазалағанымыз үшін кешірім сұраймыз. Біз 15 қаңтардағы аудармаңыздың алынғанын қуаттаймыз.

    Мы просим извинить за задержку в платеже (за то, что мы задержали платеж).

    Төлемнің кешіктірілгені үшін (төлемді кідірткеніміз үшін) кешірім сұраймыз.

    Благодарим вас за то, что быстро выполнили нашу просьбу.

    Біздің өтінішіміздің тез орындалғаны үшін сізге алғыс айтамыз.

    Просим, чтобы вы отправили новые инструкции Народному банку.

    Жаңа нұсқаулықты Халық банкіне жолдауларыңызды ұсынамыз.

    Народный банк настаивает на оплате этой суммы.

    Халық банкі осы соманың төленуін талап етуде.

    Они настаивают на том, чтобы на документе была поставлена подпись. А также они требуют, чтобы вы перевели эти средства как можно скорее.

    Олар құжатқа қол қойылуын талап етуде. Сондай-ақ олар бұл қаражатты мүмкіндігінше тез аударуларыңызды талап етіп отыр.

    Этот документ следовало направить на подпись вчера.

    Бұл құжатты қол қоюға кеше жіберу керек еді.

    Вам нужно было связаться с фирмой немедленно.

    Сіз фирмамен дереу байланыс жасауыңыз керек еді.

    Им не нужно было отправлять документ на имя управляющего фирмой.

    Олардың құжатты фирма басқарушысының атына жолдауының қажеті жоқ еді.

    Оплатите хорошим сроком валютирования.

    Валюталандырудың жақсы мерзімінде төлеңіз.

    Мы договариваемся о хорошем сроке валютирования.

    Біз валюталандырудың жақсы мерзімі туралы уағдаласамыз.

    Банк сделает все возможное относительно вышеназванной сделки.

    Банк аталмыш мәмілеге қатысты мүмкіндіктің бәрін жасайды.

    Мы постараемся поступить в соответствии с вашими пожеланиями.

    Біз сіздің тілектеріңізге орай әрекет етуге тырысамыз.

    К сожалению, ошибочные указания, данные вашим банком, привели к потерям на сумму… долларов США для нас.

    Өкінішке қарай, сіздің банк берген қате нұсқаулар бізді … АҚШ доллары сомасында шығасыға ұшыратты.

    Просим вас заметить, что мы не нашли в наших книгах вышеназванной суммы. Прилагаем при этом копию нашего счета и просим кредитовать у вас наш счет суммой … и уведомить нас.

    Біз сізден өз кітаптарымыздан аталмыш соманы таба алмағанымызға назар аударуыңызды сұраймыз. Бұл орайда өз шотымыздың көшірмесін қоса тіркеп отырмыз және сіздердегі шотымызды … сомамен кредиттеп, бізге хабарлауыңызды сұраймыз.

    Мы уже обращались к нашему клиенту с просьбой возвратить сумму вашего перевода, но он вернул нам наше письмо, не дав ответа по этому вопросу.

    Біз аудармаңыздың сомасын қайтаруды сұрап өз клиентімізге өтініш жасадық, бірақ ол бұл мәселе жөнінде жауап бермей, хатымызды өзімізге қайтарды.

    Прилагаем документы, покрывающие товар, с которыми просим поступить...

    Тауарды өтейтін құжаттарды қоса тіркеп отырмыз, бұл құжаттармен...

    - в соответствии с инструкциями нашего банка;

    - біздің банкінің нұсқаулықтарына сәйкес;

    - согласно полученным инструкциям;

    - алынған нұсқаулықтарға орай;

    - для того, чтобы получить акцепт;

    - акцепт (ризалық);

    - бланк заявления.

    - өтініш бланкін алу үшін әрекет етулеріңізді сұраймыз.

    Мы хотели сообщить вам, что мы уже осуществили платеж по поручению.

    Біз сізге тапсырма бойынша төлемнің төленіп те қойғанын хабарлағымыз келеді.

    Я хотел бы открыть чековый счет в банке.

    Мен банкіде чек кітапшасын ашқым келеді.

    Вам необходимо показать какой-либо документ удостоверяющий личность.

    Сіздің жеке басыңызды куәландыратын қайсыбір құжат көрсетуіңіз керек.

    Я бы хотел снять деньги с чекового счета.

    Мен чек кітапшасынан ақша алғым келеді.

    Вы хотите, чтобы вам выдали по чеку наличные деньги?

    Да, именно так. Как мне сделать это?

    Ия, дәл солай. Мен мұны қалай етсем екен?

    На этой строке напишите сумму в цифрах.

    Мына жолға соманы санмен жазыңыз.

    Вам нужно написать сумму прописью.

    Сіз соманы жазбаша жазуыңыз керек.

    Это пишется на третьей строке.

    Бұл үшінші жолға жазылады.

    Проведите линию от конца суммы до слова "доллары".

    Соманың аяғынан "доллар" деген сөзге дейін сызық жүргізіңіз.

    Сделайте прочерк между …, чтобы никто не мог изменить сумму.

    Соманы ешкім өзгерте алмауы үшін … арасын сызып тастаңыз.

    Вы забыли поставить число и подписать его (бланк) в нижнем правом углу.

    Сіз күнін көрсетіп, оның (бланкінің) оң жақтағы төменгі бұрышына қол қоюды ұмытып кетіпсіз.

    В строке, где обозначается дата, месяц пишется прописью.

    Күні көрсетілетін жерде айы жазбаша жазылады.

    Дату проставьте в верхнем правом углу.

    Жоғарғы оң жақ бұрышына күнін қойыңыз.

    Поставьте свою подпись на обратной стороне бланка.

    Бланкінің сыртқы бетіне қолыңызды қойыңыз.

    За услуги мы берем два процента.

    Қызмет көрсету үшін біз екі пайыз аламыз.

    Я потерял чек, что мне теперь делать?

    Мен чекті жоғалтып алдым, енді не істеймін?

    Вы знаете номера чеков? Скажите номера чеков.

    Сіз чектердің нөмірін білесіз бе? Чектің нөмірлерін айтыңыз.

    Я их записал.

    Мен оларды жазып алғанмын.

    Пожалуйста, заполните этот бланк, указав всю эту информацию.

    Мынау бланкіні толтырып, барлық осы ақпаратты көрсетіңізші.

    Здравствуйте! Я хотел(-а) бы положить деньги на счет.

    Сәлеметсіз бе! Менің шотқа ақша салғым келеді.

    Дайте, пожалуйста, Вашу сберегательную (депозитную) книжку.

    Жинақ (депозиттік) кітапшаңызды беріңізші.

    Пять тысяч тенге.

    Бес мың теңге.

    Мне необходимо снять деньги со счета.

    Менің шоттан ақша алуым қажет.

    Сто долларов.

    Жүз доллар.

    У нас выплата производится в тенге.

    Бізде төлем теңгемен төленеді.

    Я не возражаю.

    Мен қарсы емеспін.

    На вашем сберегательном счете осталось пятьсот тенге.

    Сіздің жинақ шотыңызда бес жүз теңге қалды.

    Я хотел(-а) бы положить деньги на депозит. Как это сделать?

    Мен депозитке ақша салғым келеді. Мұны қалай ету керек?

    Заполните бланк вклада или депозита.

    Салым немесе депозит бланкісін толтырыңыз.

    Я хотел(-а) бы узнать курс российского рубля в тенге.

    Курс обмена составляет 120 тенге за доллар.

    Айырбастау бағамы бір доллар үшін 120 теңге.

    Курс доллара продолжает падать (расти) по отношению к другим валютам.

    Доллардың басқа валюталарға қатысты бағамы түсіп (өсіп) келеді.

    Я хотел(-а) бы купить доллары.

    Мен доллар сатып алғым келеді.

    Двести долларов, если можно, две купюры достоинством сто долларов.

    Екі жүз доллар, мүмкін болса, құны жүз долларлық екі купюр берсеңіз.

    Вот ваши деньги.

    Міне ақшаңыз.

    Спасибо.

    Рахмет.

    * * *

    Русско-казахский экономический словарь > организация безналичных расчетов

  • 4 Порядок открытия, переоформления и закрытия счета

    Шотты ашу, қайта ресімдеу және жабу тәртібі

    Вы не могли бы охарактеризовать порядок открытия, переоформления и закрытия счета?

    Сіз шотты ашу, қайта ресімдеу және жабу тәртібін сипаттап бере алмас па екенсіз?

    Порядок открытия, переоформления и закрытия счета определяется Нацбанком. После открытия клиентом счета банк предоставляет набор услуг, связанных с:

    Шотты ашу, қайта ресімдеу және жабу тәртібін Ұлттық банк айқындайды. Клиент шотты ашқаннан кейін банк мыналарға байланысты көрсетілетін қызметтер жиынын ұсынады:

    - открытием и ведением расчетного, текущего и других счетов клиента;

    - клиенттің есеп айырысу, ағымдағы және басқа шоттарын ашу және жүргізу;

    - организацией и проведением безналичных расчетов;

    - қолма-қол ақшасыз есеп айырысуды ұйымдастыру және жүргізу;

    - выполнением операций с наличными деньгами.

    - қолма-қол ақшамен байланысты операцияларды орындау.

    Какой орган регламентирует круг операций, осуществляемых с расчетного или текущего счета?

    Ағымдағы шоттан жүзеге асырылатын операциялар шеңберін қандай орган тәртіпке келтіреді?

    Операции, осуществляемые с расчетного или текущего счета, также регламентируется Нацбанком.

    Ағымдағы шоттан жүзеге асырылатын операцияларды да Ұлттық банк тәртіпке келтіреді.

    Механизм функционирования соответствующего счета определяется коммерческим банком по согласованию с конкретным клиентом и закрепляется договором по расчетно-кассовому обслуживанию.

    Тиісті шоттың жұмыс істеу тетігін коммерциялық банк нақты клиентпен келісе отырып айқындайды және есеп айырысу-кассалық қызмет көрсету жөніндегі шартпен тиянақталады.

    Какие обязательства берет на себя банк по расчетно-кассовому обслуживанию, заключаемому между банком и клиентом?

    Банк пен оның клиентінің арасында жасалған есеп айырысу-кассалық қызмет көрсету жөніндегі шарт бойынша банк өзіне қандай міндеттемелер алады?

    В соответствии с положениями договора по расчетно-кассовому обслуживанию банк берет на себя ряд обязательств:

    Банк есеп айырысу-кассалық қызметін көрсету жөніндегі шарттың ережелеріне сәйкес өзіне бірқатар міндеттемелер алады, олар:

    - проводить по счету клиента в пределах своей компетенции все виды банковских операций, предусмотренных законодательством;

    - клиенттің шоты бойынша өз құзыреті шегінде заңнамада көзделген банк операцияларының барлық түрлерін жүргізу;

    - обеспечивать сохранность всех денежных средств, поступивших на счет клиента;

    - клиенттің шотына түскен барлық ақшалай қаражаттың сақталуын қамтамасыз ету;

    - проводить операции по списанию средств со счета клиента по безналичным расчетам по его поручению;

    - клиенттің шотынан қолма-қол ақшасыз есеп айырысу бойынша қаражатты оның тапсыруымен есептен шығару операциясын жүргізу;

    - обеспечивать конфиденциальность информации о хозяйственной деятельности клиента и операциях, проводимых по его счету;

    - клиенттің шаруашылық қызметі және оның шоты бойынша жүргізілетін операциялар туралы ақпараттың құпиялылығын қамтамасыз ету;

    - выдавать клиенту выписки с его счета.

    - клиентке оның шотынан көшірмелер беру.

    Клиент, соответственно, обязуется:

    Клиент, тиісінше, мыналарға міндеттенеді:

    - предоставлять в банк документы, необходимые для открытия и ведения счета;

    - банкіге шот ашу және жүргізу үшін қажетті құжаттарды ұсыну;

    - соблюдать действующее законодательство и имеющие обязательную юридическую силу для банков и юридических лиц, осуществляющих расчеты, нормативные акты по вопросам расчетного обслуживания, осуществления безналичных расчетов и кассовых операций;

    - қолданыстағы заңнаманы және есеп айырысатын банкілер мен заңды тұлғалар үшін міндетті заңи күші бар есеп айырысу қызметін көрсету, қолма-қол ақшасыз есеп айырысуды және кассалық операцияларды жүзеге асыру мәселелері жөніндегі нормативтік құжаттарды сақтау;

    - предоставлять в банк в установленные сроки бухгалтерскую и статистическую отчетность и другие документы, необходимые для организации расчетно-кассового обслуживания;

    - банкіге бухгалтерлік және статистикалық есептемені, есеп айырысу-кассалық қызмет көрсету үшін қажет басқа да құжаттарды белгіленген мерзімде беру;

    - предварительно в письменной форме уведомить банк о закрытии счета и др.

    - банкіге шоттың жабылғанын жазбаша нысанда алдын ала хабарлау, т.б.

    Предусматривается ли в договоре ответственность обеих сторон за невыполнение взятых на себя обязательств?

    Шартта өзіне жүктелген міндеттемелердің орындалмағаны үшін екі тараптың жауапкершілігі көзделеді ме?

    Да, предусматривается. Так, банк несет ответственность:

    И¸, көзделеді. Мәселен, банкіге:

    - за несвоевременное или неправильное списание средств со счета клиента;

    - клиенттің шотынан қаражатты есептен уақытылы немесе дұрыс шығармағаны үшін;

    - за зачисление банком сумм, причитающихся клиенту.

    - банкінің өз клиентіне тиесілі соманы есептеуі үшін жауапкершілік жүктеледі.

    Клиент несет ответственность:

    Клиентке:

    - за достоверность документов, предоставляемых для открытия счета и ведения операций по нему;

    - шотты ашу және ол бойынша операциялар жүргізуге ұсынылатын құжаттар үшін;

    - за несвоевременное предоставление кассового прогноза на предстоящий квартал;

    - алдағы тоқсанға арналған кассалық болжамды уақытылы бермегені үшін;

    - за нарушение сроков оплаты услуг, оказываемых банком;

    - банк көрсететін қызметтердің ақысын төлеу мерзімін бұзғаны үшін;

    - за получение наличных денег, забронированных банком для клиента в день, указанный в заявке, и др.

    - банк клиент үшін бөлген қолма-қол ақшаның өтінімде көрсетілген күні алынуы үшін, т.б. жауапкершілік жүктеледі.

    В договоре могут фиксироваться размеры штрафа за каждое из перечисленных нарушений как для одной, так и для другой стороны. А также в договоре предусматривается порядок разрешения споров, срок действия договора и особые или дополнительные условия.

    Шартта осы аталған бұрмалаушылықтардың әрқайсысы үшін екі жағына да бірдей айыппұл мөлшері тиянақталуы мүмкін. Сондай-ақ шартта дауларды шешу тәртібі, шарттың қолданылу мерзімі және ерекше немесе қосымша талаптар да көзделеді.

    Взимается ли плата с клиента за открытие счета, т.е. какова стоимость услуг по расчетному обслуживанию?

    Клиенттен шот ашқаны үшін ақы алына ма, яки есеп айырысу қызметін көрсетудің құны қандай?

    Расчетный, текущий или любой другой счет может открываться клиенту как за отдельную плату, так и бесплатно. За услуги по расчетному обслуживанию банк взимает с клиента плату в размере установленного договором фиксированного процента от суммы совершаемого платежа. Открытие расчетного счета в банке бесплатно предполагает, что банк сможет предоставлять клиенту широкий набор и других платных услуг, что компенсирует затраты на бесплатное проведение операций по расчетному счету.

    Клиентке есеп айырысу, ағымдағы немесе кез келген шот жеке ақыға да, тегін де ашылуы мүмкін. Есеп айырысу қызметін көрсеткені үшін банк клиенттен төленетін төлем сомасынан тиянақты пайыздың шартта белгіленген мөлшерінде төлемақы алады. Банкіде есеп айырысу шотын тегін ашу мынаны көздейді: банк клиентке есеп айырысу шоты бойынша операцияларды тегін жүргізуге жұмсалатын шығынның орны өтелетіндей басқа да кең ауқымды ақылы қызмет көрсетуді ұсына алады.

    Различия между этими счетами заключаются в их назначении.

    Бұлардың арасындағы айырмашылықтар олардың міндет-мақсаттарында.

    Расчетный счет – счет для осуществления предпринимательской деятельности, который открывается предприятием, работающим на принципах коммерческого расчета и имеющим статус юридического лица. По этому счету осуществляются все операции, связанные с реализацией товаров и услуг, обеспечением их производства, производственными и иными расходами. На этот счет зачисляется выручка. С этого счета списываются деньги для выдачи заработной платы, оплаты стоимости приобретаемых комплектующих и др., уплачиваются налоги. Этот счет позволяет совершать практически любые операции, поскольку владелец сам определяет направления использования средств, время и размеры производимых операций в соответствии с действующим законодательством.

    Есеп айырысу шоты – кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыруға арналған шот, оны коммерциялық есеп айырысу негізінде жұмыс істейтін және заңды тұлға мәртебесі бар кәсіпорын ашады. Бұл шот бойынша тауарларды өткізумен және қызметтерді көрсетумен, олардың өндірісін қамтамасыз етумен, өндірістік және басқа шығындармен байланысты барлық операциялар жүзеге асырылады. Бұл шотқа түсім ақша есепке алынады. Осы шоттан жалақы беру, сатып алынатын жиынтықтаушылардың құнын төлеу, т.б. үшін ақша есептен шығарылады, салық төленеді. Бұл шот іс жүзінде кез келген операцияларды жасауға мүмкіндік береді, өйткені қаражаттың пайдаланылу бағытын, жүргізілетін операциялардың уақыты мен мөлшерін иегердің өзі қолданыстағы заңнамаға сәйкес айқындайды.

    Текущий счет – это счет для финансирования некоммерческих юридических лиц, представительств, структурных подразделений, не осуществляющих предпринимательскую деятельность. Текущий счет предназначен для хранения денег, целевого финансирования его владельца, а также расчетных операций. По сравнению с владельцем расчетного счета, самостоятельность владельца текущего счета существенно ограничена, поскольку он распоряжается средствами на текущем счете в строгом соответствии со сметой, утвержденной вышестоящей организацией.

    Ағымдағы шот – бейкоммерциялық заңды тұлғаларды, кәсіпкерлік қызметті жүзеге асырмайтын өкілдіктерді, құрылымдық бөлімшелерді қаржыландыруға арналған шот. Ағымдағы шот ақшаны сақтауға, оның иегерін нысаналы мақсатқа қаржыландыруға, сондай-ақ есеп айырысу операцияларына арналған. Есеп айырысу шотының иегерімен салыстырғанда ағымдағы шот иегерінің дербестігі елеулі түрде шектелген, өйткені ол ағымдағы шоттағы қаражатты жоғары тұрған ұйым бекіткен сметаға қатаң түрде сәйкес билейді.

    Текущие счета открываются юридическим или физическим лицом. Количество текущих счетов не ограничено. Через текущий счет можно осуществлять любые платежи, оплату товаров и услуг.

    Ағымдағы шоттарды заңды және жеке тұлғалар ашады. Ағымдағы шоттардың саны шектеусіз. Ағымдағы шоттар арқылы кез келген төлемді, тауарлар мен көрсетілетін қызметтердің ақысын төлеуге болады.

    Текущие счета в иностранной валюте открываются для осуществления внешнеэкономической деятельности. Для открытия текущего счета в иностранной валюте достаточно оформить заявление, заполнить карточку с образцами подписей и подписать договор текущего банковского счета юридического или физического лица, если у вас уже имеется текущий счет в банке.

    Шетел валютасы түріндегі ағымдағы шоттар сыртқы экономикалық қызметті жүзеге асыру үшін ашылады. Шетел валютасы түріндегі ағымдағы шотты ашу үшін өтінішті ресімдеу, қойылған қолдың үлгісі бар карточка толтыру және заңды немесе жеке тұлғаның банкідегі ағымдағы шоты шартына, егер банкіде осындай шотыңыз бар болса, қол қою жеткілікті.

    Транзитные счета. Если у вас имеется разветвленная сеть филиалов по всей территории республики, вам предоставляется возможность аккумулировать финансовые потоки и ускорить проведение платежей. Преимущества транзитных счетов:

    Транзиттік шоттар. Егер сізде республиканың барлық аумағында тармақталған филиалдарыңыз бар болса, онда сізге қаржы ағынын шоғырландырып, төлем төлеуді жеделдету мүмкіндігін береді. Транзиттік шоттардың артықшылықтары:

    - гибкость их режима работы;

    - олардың жұмыс істеу режимінің икемділігі;

    - регулирование направления и объема денежных потоков;

    - ақша ағынының бағыты мен көлемін реттеу;

    - оптимальные сроки.

    - оңтайлы мерзім.

    Карточные счета. Управление счетом осуществляется с помощью корпоративной карты для юридических лиц. Вам предоставляется возможность оплаты текущих, командировочных и представительских расходов компании, а также таможенных платежей.

    Карточкалық шоттар. Шоттар заңды тұлғалар үшін корпоративтік картаның көмегімен басқарылады. Сізге компанияның ағымдағы, іссапар және өкілдікті шығынын, сондай-ақ кеден төлемдерін төлеу мүмкіндігін береді.

    Какие виды счетов, кроме вышеуказанных, можно открыть в банке?

    В банке, кроме этих счетов, можно открыть бюджетные, инвестиционные конверсионные счета.

    Банкіде бұл шоттардан басқа бюджеттік, инвестициялық конверсиялық шоттарды ашуға болады.

    Русско-казахский экономический словарь > Порядок открытия, переоформления и закрытия счета

  • 5 Общие вопросы

    Давайте перейдем к обсуждению порядка платежей.

    Қанекей, төлем тәртібін талқылауға көшейік.

    Да, конечно. Нам следует обсудить общие объемы платежей, графики по ним и другие вопросы.

    Иә, әрине. Біз төлемдердің жалпы көлемін, олар бойынша кестелер мен басқа да мәселелерді талқылауымыз керек.

    Нельзя забывать о льготах, валюте, месте и формах оплаты.

    Төлем төлеу жеңілдіктерін, валюталарын, жері мен нысандарын ұмытуға болмайды.

    При платежах первостепенное значение имеют их объемы.

    Төлем төлеу кезінде оның көлемінің маңызы зор.

    Полная стоимость контракта включает в себя...

    Келісімшарттың толық құнында...

    - себестоимость продукции.

    - өнімнің өзіндік құны қамтылады.

    Да, я согласен с вами.

    Иә, мен сізбен келісемін.

    Перейдем к нашему контракту.

    Біздің келісімшартқа көшейік.

    Вы поставили нам... на сумму 50 000 тенге.

    Сіз бізге 50 000 теңге мөлшерінде... жеткіздіңіздер.

    Все... составляют около 15000 тенге.

    Барлық... 15000 теңге болады.

    Исчисление... мы произвели соответственно представленным документам.

    Біз... ұсынылған құжаттарға сәйкес есептедік.

    За ваш счет мы относим также расходы за...

    Сондай-ақ біз... үшін жұмсалған шығындарды да сіздің есепке жатқызамыз.

    - приглашение докладчиков.

    Все цены указаны в прейскурантах и отражены в других согласованных документах.

    Бағаламада барлық баға көрсетілді және келісілген басқа құжаттарда ескерілді.

    Мы выставляем вам счета на сумму 150 000 тенге.

    Біз сізге 150 000 теңге мөлшерінде шот ұсынамыз.

    Вот, например, за этот товар вам выписан счет на сумму 50 000 тенге.

    Міне, мысалы, мына тауар үшін сізге 50 000 теңге мөлшерінде шот жазылды.

    А вот другие счета.

    Міне басқа шоттар.

    Мы представили их к оплате за...

    Біз оларды... үшін төлеуге ұсындық.

    - хранение.

    Но мы никогда не применяем подобных расчетов. Мы считаем, что размеры месячных платежей должны определяться только объемом выполненных работ.

    Бірақ біз мұндай есептесуді ешқашан да қолданбаймыз. Біз айлық төлемдердің мөлшері тек орындалған жұмыстардың көлемімен айқындалуға тиіс деп есептейміз.

    Ничего не поделаешь. За вычетом накладных расходов общая стоимость контракта составляет 150 000 тенге. А контракт подписан вами, и мы должны его соблюдать.

    Еш нәрсе істей алмайсыз. Үстеме шығындарды шегеріп тастағанда, келісімшарттың жалпы сомасы 150 000 теңге болады. Ал келісімшартқа сіз қол қойғансыз, біз оларды сақтауға тиіспіз.

    Будет ли производиться расчет...?

    Есеп айырысу... жүргізіле ме?

    Мы хотели бы...

    Біз... келеді.

    - уплатить наличными.

    Если вы располагаете наличными, а общая сумма платежа невелика, то вы можете уплатить в кассу фирмы.

    Егер қолыңызда нақты ақшаңыз болса, ал төлемнің жалпы мөлшері көп емес қой, онда фирманың кассасына төлеуіңізге болады.

    В противном случае расчет производится через банк безналичным способом.

    Әйтпесе есеп айырысу банк арқылы қолма-қол ақшасыз тәсілмен жүргізіледі.

    Мы предлагаем вам...

    Біз сізге... ұсынамыз.

    - открыть счет в банке.

    Нас вполне устраивает оплата...

    Бізді... қанағаттандырады.

    - с кредитного счета.

    Мы практикуем оплату в...

    Біз... төлеуді қолданып жүрміз.

    - местной валюте.

    Производите ли вы расчеты со своими торговыми партнерами в... ?

    Сіздер өздеріңіздің сауда серіктестеріңізбен есеп айырысуды... жүргізесіздер ме?

    Особого рассмотрения требуют вопросы валютных колебаний.

    Валюталық ауытқулар мәселелері ерекше қарауды талап етеді.

    Для предотвращения валютных потерь у нас есть различные оговорки.

    Валюталық шығасының алдын алу үшін бізде түрлі ескертпелер бар.

    Познакомьтесь с этими документами.

    Мына құжаттармен танысыңыз.

    У нас в этом отношении нет никаких ограничений.

    Бізде бұл жөнінен ешқандай шектеу жоқ.

    Золотое покрытие составляет...

    Алтынмен өтелуі... болады.

    Русско-казахский экономический словарь > Общие вопросы

  • 6 чучаш

    чучаш
    I
    -ам
    1. казаться, показаться; представляться, представиться (воображению); ощущаться, ощутиться

    Ӱшанымылат ок чуч даже не верится;

    шагалын чучаш представляться недостаточным.

    Кажне кечыже талук гай чучеш. «Кугарня» Каждый день кажется годом.

    Йот эл. Тыште теҥыз сержат йӱштын чучеш. М. Сергеев. Чужая страна. Здесь даже берег моря кажется холодным.

    2. казаться, показаться, выглядеть; производить (произвести) впечатление

    Порыла чучаш казаться добрым;

    шоҥгын чучаш выглядеть (букв. показаться) старым.

    Тиде ала-мо Светлана гай веле чучеш. Чынак Светлана вет?! И. Васильев. Что-то она выглядит совсем как Светлана. Ведь действительно Светлана?!

    Чодыра ала-молан сылнын ок чуч. Н. Лекайн. Лес почему-то не кажется красивым.

    Сравни с:

    кояш
    3. казаться, показаться; представляться, представиться; чудиться, почудиться, мерещиться, померещиться; возникать (возникнуть) в воображении; вырисовываться (в глазах)

    Тумышан мыжерым чиен толшо марий кызытат (Семёновлан) ваштарешыжак шинчымыла чучеш. «Ончыко» Семёнову кажется, будто мужик, пришедший к нему в заплатанном кафтане, и сейчас сидит напротив него.

    Кухньо гыч олма пуш гай тамле пуш толешат, олма пакчалаште шинчымыштла веле чучеш. Д. Орай. Из кухни доносится сладкий яблочный дух, поэтому им кажется, будто они сидят в яблоневом саду.

    Сравни с:

    кончаш, кояш
    4. в сочет. с подр. сл., нар., сравнительными конструкциями и т. п. выражает ощущения, чувства, состояния; передаётся сочетаниями с гл. казаться, показаться, чувствоваться, почувствоваться, ощущаться, ощутиться, а также словами состояния

    Йокрокын чучеш гын, телевизорым ончо. М. Иванов. Если скучно, смотри телевизор.

    Вуйлан выж-вуж чучеш, уш шалана, омо пызыра. В. Юксерн. В голове закружилось (букв. ощущается шум), рассудок мутится, давит сон.

    Составные глаголы:

    II
    -ам
    Г.
    1. попадать, попасть, угодить; поражать (поразить) какую-л. цель, просовывать (просунуть) во что-л.

    Им шуш чучаш попасть в игольное ушко;

    сек покшак чучаш попасть в самый центр.

    Эдемӹн кидшӹ иктӹ веле, шалахай, но сойток пичӓл гӹц тӧрӧк чучеш. И. Горный. У человека только одна рука, левая, но всё равно попадает из ружья прямо в цель.

    Сравни с:

    логалаш II, логалташ
    2. попадать, попасть, угодить куда-л.; оказываться (оказаться) где-л., в каких-л. обстоятельствах, условиях

    Тӓнгжӹ колен, ӹшкежӹ (Сокол) чучын пленӹш туан хатышкок. Г. Матюковский. Друг его погиб, а сам Сокол попал в плен в родной хате (букв. родную хату).

    Шагалашыжат (стройышты) нинӹ иквӓрешок чучыныт. Н. Игнатьев. И в строю (букв. встать в строю) они оказались рядом.

    Сравни с:

    логалаш II, верешташ
    3. в сочет. с деепр. успевать (успеть) делать (сделать) что-л.

    Анжал чучаш успеть посмотреть.

    «Ох!» вел манын чучы Танилӓ тӹмӹкӹ. Г. Матюковский. После этого Танила успел только охнуть.

    Лӱлтӓл чучым мӹнь таварем вел. «Кырык сир.» Я только топор успел поднять.

    Сравни с:

    шукташ
    4. перен. попадать, попасть; угадывать, угадать; догадываться, догадаться; попадать (попасть) в самую точку, метко и кстати сказать что-л.

    Кыце чучыц? Мӹнят тӹдӹмок келесӹнем ыльы. Н. Ильяков. Как ты догадался? И я то же самое хотел сказать.

    5. перен. разг. попадать, попасть; доставаться (достаться); получать (получить) наказание, взыскание за что-л.

    Каждыйлан чучаш достаться каждому;

    пӹлӹштӹнгеш чучаш получить в ухо;

    пытлоцкыным чучаш получить оплеуху.

    Марийско-русский словарь > чучаш

  • 7 Активные операции коммерческого банка

    Активные операции – операции по размещению собственных и привлеченных средств банка для получения прибыли. От качественного осуществления активных операций зависят ликвидность, доходность, а следовательно, финансовая надежность и устойчивость банка в целом.

    Актив операциялар – банкінің меншікті және тартылынды қаражатын пайда алу үшін орналастыру жөніндегі операциялар. Банкінің жалпы өтемпаздығы, табыстылығы, демек, қаржылық сенімділігі мен тұрақтылығы актив операциялардың сапалы жүзеге асырылуына байланысты.

    Активные операции банка в зависимости от их экономического содержания делятся на:

    Банкінің актив операциялары экономикалық мазмұнына қарай мына түрлерге бөлінеді:

    - кредитные (ссудные);

    - кредиттік (несиелік) операциялар;

    - инвестиционные;

    - инвестициялық операциялар;

    - гарантийные;

    - кепілдікті операциялар;

    - комиссионные;

    - комиссиялық операциялар;

    - операции с ценными бумагами.

    - бағалы қағаздармен жасалатын операциялар.

    По каким признакам классифицируются кредиты, предоставляемые банком?

    Кредиты могут быть классифицированы по различным признакам:

    Несие түрлі белгілеріне қарай мыналарға жіктелуі мүмкін:

    - по типам заемщиков – ссуды предприятиям, органам власти, населению, банкам;

    - қарызгерлердің тұрпаттары бойынша – кәсіпорындарға, билік органдарына, халыққа, банкілерге берілетін несие;

    - по срокам пользования – краткосрочные, среднесрочные, долгосрочные;

    - пайдалану мерзіміне қарай – қысқа мерзімді, орта мерзімді, ұзақ мерзімді несие;

    - по сфере функционирования заемщика – ссуды предприятиям сферы производства и ссуды предприятиям сферы обращения;

    - қарызгердің жұмыс істеу аясына қарай – өндіріс аясының кәсіпорындарына берілетін несие және айналыс аясының кәсіпорындарына берілетін несие;

    - по отраслям принадлежности заемщика – ссуды в промышленность, транспорт, строительство, сельское хозяйство, торговлю;

    - қарызгердің тиесілі салаларына қарай – өнеркәсіпке, көлікке, құрылысқа, ауыл шаруашылығына, саудаға берілетін несие;

    - по характеру обеспечения – залоговые, гарантированные, застрахованные, необеспеченные (бланковые);

    - қамтамасыз етілу сипатына қарай – кепілді, кепілдікті, сақтандырылған, қамтамасыз етілмеген (бланкілік) несие;

    - по методам погашения – погашаемые единовременно и частями.

    - өтелу әдістеріне қарай – бір мезгілде және бөліктеп өтелетін несие.

    При выдаче кредита банк требует от потенциального заемщика пакет документов, характеризующих материальную обеспеченность кредита и юридическую правомочность заемщика.

    Несие беру кезінде банк әлуетті қарызгерден несиенің материалдық тұрғыдан қамтамасыз етілуін және қарызгердің заңи құқықтылығын сипаттайтын құжаттар пакетін талап етеді.

    Если подробнее перечислить пакет документов, который требуется при выдаче кредита, то это:

    Егер несие беру кезінде талап етілетін құжаттар пакетін егжей-тегжейлі атап көрсетер болсақ, онда олар:

    - учредительные документы;

    - құрылтай құжаттары;

    - бизнес-план (технико-экономическое обоснование), на основе которого определяются возможность возврата ссуды и срок окупаемости затрат;

    - несиенің қайтарылу мүмкіндігі мен шығындардың өтелу мерзімі айқындалатын бизнес-жоспар (техникалық-экономикалық негіздеме);

    - контракт или его копия, фиксирующие цель получения кредита;

    - несиені алу мақсаты тиянақталған келісімшарт немесе оның көшірмесі;

    - бухгалтерский баланс и некоторые приложения к нему;

    - бухгалтерлік теңгерім және оның кейбір қосымшалары;

    - кредитные договоры с другими банками;

    - басқа банкілермен жасасылған несие шарттары;

    - договор залога или поручительства;

    - кепіл немесе кепілгерлік шарты;

    - срочное обязательство-поручение на возврат ссуды согласно срокам, установленным в кредитном договоре;

    - несие шартында белгіленген мерзімге сәйкес несиені қайтару жөніндегі мерзімді міндеттеме-тапсырма;

    - заявление на получение ссуды с указанием суммы, срока и цели кредита.

    - несиені алу жөніндегі шарт, онда несиенің сомасы, мерзімі мен мақсаты көрсетіледі.

    Инвестиционные операции — это операции по инвестированию банком своих средств в ценные бумаги и паи небанковских структур в целях совместной хозяйственно-финансовой и коммерческой деятельности, а также размещения в виде срочных вкладов в других кредитных организациях.

    Инвестициялық операциялар — банкінің бірлескен шаруашылық-қаржылық және коммерциялық қызметі, сондай-ақ басқа несие ұйымдарына мерзімді салымдар түрінде орналастыру мақсатында өз қаражатын бағалы қағаздарға және үлеспұлдарға ивестициялау жөніндегі операциялары.

    Это операции по выдаче банком гарантии (поручительства) уплаты долга клиента третьему лицу при наступлении определенных условий.

    Бұл белгіленген шарттар басталған кезде банкінің өз клиентінің борышын үшінші тұлғаға төлеуі кепілдігін (кепілгерлігін) беруі жөніндегі операциялар.

    Это операции, которые банк выполняет по поручению своих клиентов и взимает с них плату в виде комиссионных. К числу основных комиссионных операций относятся расчетно-кассовые операции, которые связаны с:

    Бұл банк өз клиенттерінің тапсырмасы бойынша орындайтын және олардан комиссиялық алым түрінде ақы алатын операциялар. Негізгі комиссиялық операциялардың қатарына:

    - ведением счетов в тенге и иностранной валюте;

    - теңгемен және шетел валютасымен есептелетін шоттарды жүргізумен;

    осуществлением расчетов и платежей клиента;

    клиенттің есеп айырысуымен және төлемдер төлеуімен;

    получением и зачислением перечисленных клиенту средств на счет в безналичной форме;

    клиентке аударылған қаражатты алумен және оны қолма-қол ақшасыз нысанда шотқа есептеумен;

    выдачей наличных денег со счета, внесением их на счет, хранением и перевозкой.

    қолма-қол ақшаны шоттан алып берумен, оны шотқа салумен, сақтаумен және тасымалдаумен байланысты жасалатын есеп айырысу-кассалық операциялар жатады.

    Банкілер бағалы қағаздармен операция жасау кезінде қандай атқарымдарды орындайды?

    Банк выполняет посреднические функции при купле-продаже ценных бумаг за счет и по поручению клиента на основании договора комиссии или поручения.

    Банк комиссия шарты немесе тапсырма негізінде клиенттің есебінен және тапсыруымен бағалы қағаздарды сатып алу-сату кезінде делдалдық міндеттерді орындайды.

    Бағалы қағаздармен операцияларды жүзеге асыру кезінде банкіге қандай құқықтар берілген?

    Банк имеет право выступать в качестве:

    Банкілер:

    - инвестиционных институтов, которые могут осуществлять деятельность на рынке ценных бумаг в качестве посредника;

    - бағалы қағаздар нарығында делдал қызметін жүзеге асыра алатын инвестициялық институттар;

    - инвестиционного консультанта;

    - инвестициялық кеңесші;

    - инвестиционной компании;

    - инвестициялық компания;

    - инвестиционного фонда.

    - инвестициялық қор ретінде әрекет етуге құқылы.

    К операциям с ценными бумагами относятся:

    Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға мыналар жатады:

    - операции с ценными бумагами, котирующимися на фондовых биржах;

    - қор биржаларында құнды саналатын бағалы қағаздармен жасалатын операциялар;

    - операции с векселями;

    - векселдермен жасалатын операциялар;

    - учетные и переучетные операции;

    - есептеу және қайта есептеу операциялары;

    операции по протесту векселей;

    вексельдерге наразылық білдіру операциялары;

    - операции по инкассированию, домицилированию, акцепту, индоссированию векселей;

    - вексельдерді инкассолау, домицильдеу, акцептеу, индоссолау жөніндегі операциялар;

    - операции по выдаче вексельных поручений;

    - вексельдік тапсырмалар беру жөніндегі операциялар;

    - операции по хранению векселей;

    - вексельдерді сақтау жөніндегі операциялар;

    - операции по продаже векселей на аукционе.

    - вексельдерді аукционда сату жөніндегі операциялар.

    Трастылық (сенімгерлік) операцияларға қызмет көрсетудің қандай түрлері кіреді?

    В трастовые операции могут входить следующие виды услуг:

    Трастылық операцияларға қызмет көрсетудің мынадай түрлері кіреді:

    - управление финансовыми делами и собственностью фирм и частных лиц за определенную плату;

    - белгілі бір ақы үшін фирмалар мен жеке тұлғалардың қаржы істері мен меншігін басқару;

    - управление через трастовые отделы портфелями ценных бумаг своих клиентов;

    - трастылық бөлімдер арқылы өз клиенттерінің бағалы қағаздар қоржынын басқару;

    - предоставление агентских услуг корпорациям, выпускающим акции и облигации;

    - акциялар мен облигациялар шығарушы корпорацияларға агент қызметтерін көрсету;

    - выступление в качестве попечителей по завещанию;

    - өсиет бойынша қамқоршылар болу;

    - передача в доверительное управление отдельных ценных бумаг и их портфелей;

    - жекелеген бағалы қағаздарды және олардың қоржындарын сенімгерлікпен басқаруға беру;

    - платежные функции, связанные с обслуживанием ценных бумаг;

    - бағалы қағаздарға қызмет көрсетумен байланысты төлемдік атқарымдар;

    - управление активами пенсионных и инвестиционных фондов и др.

    - зейнетақылық және инвестициялық қорлардың активтерін басқару, т.б.

    Операции с иностранной валютой включают:

    Шетел валютасымен жасалатын операциялар:

    - операции купли-продажи иностранной валюты;

    - шетел валютасын сатып алу-сату операцияларын;

    - оплату и выставление денежных аккредитивов;

    - ақша аккредитивтерін төлеуді және ұсынуды;

    - покупку и оплату дорожных чеков иностранных банков;

    - шетел банкілерінің жол чектерін сатып алуды және төлеуді;

    - выпуск и обслуживание пластиковых карт;

    - пластикалық карталар шығаруды және оларға қызмет көрсетуді;

    - осуществление международных расчетов.

    - халықаралық есеп айырысуды қамтиды.

    Какую роль играют банки, выступая в качестве финансового консультанта?

    Банки, где работают опытные специалисты, могут дать квалифицированный совет, особенно когда вопрос стоит об оптимальном использовании кредита, сбережений, инвестировании средств.

    Тәжірибелі мамандар жұмыс істейтін банкілер, әсіресе несиені, жинақ ақшаны оңтайлы пайдалану, қаражатты инвестициялау туралы мәселе туындаған кезде білікті кеңес бере алады.

    Банк за определенную плату предоставляет клиентам информацию как коммерческого, так и некоммерческого характера.

    Банк клиенттерге белгілі бір ақы үшін коммерциялық сипатта да, бейкоммерциялық сипатта да ақпарат беретін қызметтер көрсетеді.

    Межбанковский кредит – это вид кредитов, предоставляемых одним коммерческим банком другому.

    Банк аралық несие – бір коммерциялық банк екінші банкіге беретін несие түрі.

    Купля-продажа такого кредита осуществляется на межбанковском рынке.

    Мұндай несие банк аралық нарықта сатып алынады және сатылады.

    Межбанковский рынок – это часть рынка ссудных капиталов, где временно свободные денежные ресурсы кредитных учреждений привлекаются и размещаются банками преимущественно в форме межбанковских депозитов на определенные сроки.

    Банк аралық нарық – несие капиталдары нарығының бір бөлігі, мұнда банкілер несие мекемелерінің уақытша бос ақшалай ресурстарын тартып, негізінен банк аралық депозиттер нысанында белгілі бір уақытқа орналастырады.

    Средства межбанковского рынка используются банками-заемщиками для покрытия своих активных операций, а также для покрытия ликвидности балансов банков.

    Банк аралық нарықтың қаражатын қарызгер-банкілер өзінің активтік операцияларын жабу үшін, сондай-ақ банкілердің теңгерімдерінің өтімділігін жабу үшін пайдаланады.

    Купля-продажа межбанковских кредитов возможна в форме сделок на свободном рынке, а также в форме сделок на "закрытом" рынке, где кредиты предоставляются друг другу тесно сотрудничающими банками на условиях, вытекающих из взаимных интересов.

    Банк аралық несиені сатып алу-сату еркін нарықтағы мәмілелер нысанында, сондай-ақ тығыз ынтымақтастықтағы банкілер бір-біріне өзара мүдделерден туындайтын шарттар негізінде несие беретін "жабық" нарықтағы мәмілелер нысанында берілуі мүмкін.

    Русско-казахский экономический словарь > Активные операции коммерческого банка

  • 8 Организация межбанковских расчетов

    На какие группы можно разделить расчеты, осуществляемые между предприятиями при участии банка?

    Банкінің қатысуымен кәсіпорындар арасында жүзеге асырылатын есеп айырысуды қандай топтарға бөлуге болады?

    Все расчеты, осуществляемые между предприятиями при участии банка можно условно разделить на следующие группы:

    Банкінің қатысуымен жасалатын кәсіпорындар арасындағы барлық есеп айырысуларды мынадай топтарға бөлуге болады:

    - расчеты между предприятиями, счета которых открыты в одном банке;

    - шоттары бір банкіде ашылған кәсіпорындар арасындағы есеп айырысулар;

    - расчеты между предприятиями, счета которых открыты в разных банках, обслуживаемых одним расчетно-кассовым центром (РКЦ);

    - шоттары бір есеп айырысу-кассалық орталығы (ЕАКО) қызмет көрсететін түрлі банкілерде ашылған кәсіпорындар арасындағы есеп айырысулар;

    - расчеты между предприятиями, счета которых открыты в банках обслуживаемых разными РКЦ.

    - шоттары түрлі ЕАКО қызмет көрсететін банкілерде ашылған кәсіпорындар арасындағы есеп айырысулар.

    Как производятся расчеты в безналичном порядке между кредитными организациями и филиалами?

    Несиелік ұйымдар мен филиалдар арасында қолма-қол ақшасыз тәртіппен есеп айырысу қалай жүргізіледі?

    Расчеты в безналичном порядке между банками и филиалами могут производиться через:

    Банкілер мен филиалдар арасында қолма-қол ақшасыз тәртіппен есеп айырысу мыналар арқылы жүргізілуі мүмкін:

    - кредитные организации по корреспондентским счетам "ЛОРО" и "НОСТРО";

    - несиелік ұйымдар "ЛОРО" және "НОСТРО" корреспонденттік шоттары бойынша;

    - расчетную сеть банка;

    - банкінің есеп айырысу тораптары арқылы;

    - небанковские кредитные организации, осуществляющие расчетные операции;

    - Есеп айырысу операцияларын жүзеге асыратын бейбанкілік несие ұйымдары арқылы;

    - внутрибанковскую расчетную систему (счета межфилиальных расчетов).

    - банк ішіндегі есеп айырысу жүйесі (филиал аралық есеп айырысу шоттары) арқылы.

    Русско-казахский экономический словарь > Организация межбанковских расчетов

  • 9 Электронные новации в банковском бизнесе

    В настоящее время автоматизация банковских услуг развивается по следующим основным направлениям:

    Қазіргі кезде банк көрсететін қызметтерді автоматтандыру мынадай негізгі бағыттар бойынша дамытылуда:

    - электронная обработка бумажных финансовых документов;

    - қағаз қаржы құжаттарын электрондық өңдеу;

    - компьютеризация расчетных и платежных операций;

    есептесу және төлем төлеу операцияларын компьютерлендіру;

    - внедрение систем связи между отдельными рабочими местами и между банками.

    - жекелеген жұмыс орындары арасында және банкілердің арасында байланыс жүйесін енгізу.

    Пластиковая карта — это универсальное платежное средство, которое позволяет своему владельцу оплачивать товары и услуги безналичным путем, а также более безопасно хранить и перевозить свои денежные средства. Она используется для различных по назначению операций. По выбору оказываемых услуг она может служить пропуском, водительским удостоверением, проездным документом и просто средством платежа.

    Пластикалық карта — өз иесіне тауарлардың және көрсетілетін қызметтердің ақысын қолма-қол ақшасыз төлеуге, сондай-ақ өзінің ақшалай қаражатын қауіпсіз сақтауға және тасымалдауға мүмкіндік беретін әмбебап төлем құралы. Ол мақсатына қарай түрлі операциялар үшін пайдаланылады. Көрсетілетін қызметтерді таңдауына қарай ол өтуге рұқсат, жүргізуші куәлігі, жол-сапар құжаты және жай ғана төлем құралы қызметін атқаруы мүмкін.

    Пластиковые карты различаются:

    Пластикалық карталар:

    - по их назначению:

    - мақсатына қарай:

    - кредитные;

    - кредиттік карталар;

    - дебетовые;

    - дебеттік карталар;

    - по функциональным и техническим характеристикам:

    - атқарымдық және техникалық сипаттамалары бойынша:

    - обыкновенные;

    - кәдуілгі карталар;

    - магнитные;

    - магнитті карталар;

    - микропроцессорные.

    - микропроцессорлық карталар болып ажыратылады.

    Разница между ними в том, что кредитная карта позволяет иметь владельцу постоянно возобновляемый кредит в банке-эмитенте, а дебетовую карту также можно назвать расчетной картой, ибо клиент вносит определенную сумму на свой счет в банке, с которого банк-эмитент перечисляет денежные средства для оплаты различных расходов.

    Олардың арасындағы айырма мынада: карта иеленушінің эмитент-банкіде ұдайы жаңартылып отыратын кредиті болуына мүмкіндігі болады, ал дебеттік картаны есептесу картасы деп те атауға болады, өйткені клиент банкідегі өз шотына белгілі бір соманы салады, одан эмитент банк түрлі шығындарды төлеу үшін ақшалай қаражат аударады.

    Какие устройства применяются в банковской системе самообслуживания на базе пластиковых карточек?

    Банк жүйесінде пластикалық карточкалар негізінде өзіне-өзі қызмет көрсетудің қандай қондырғылары қолданылады.

    Устройствами, обеспечивающими работу банковских систем самообслуживания на базе пластиковых карточек являются банкоматы и торговые терминалы.

    Банкоматтар мен сауда терминалдары пластикалық карточкалар негізінде өзіне-өзі қызмет көрсетудің банкілік жүйесінің жұмысын қамтамасыз ететін қондырғылары болып табылады.

    Банкомат — это электронно-механическое устройство, предназначенное для выдачи наличных денег по пластиковым карточкам. В зависимости от выполняемых операций, банкоматы делятся на простейшие и полнофункциональные, т.е. те, которые могут выполнять более широкий спектр операций, таких как перевод денег, обмен иностранной валюты на национальную валюту, выдача справок о счетах, прием вкладов.

    Банкомат — пластикалық карточкалар бойынша қолма-қол ақша беруге арналған электронды-механикалық қондырғы. Орындалатын операцияларға қарай банкоматтар қарапайым және толық атқарымдық банкоматтарға, яғни ақша аудару, шетел валютасын ұлттық валютаға айырбастау, шоттар туралы анықтамалар беру, салымдарды қабылдау сияқты неғұрлым кең ауқымды операцияларды орындай алатын банкоматтарға бөлінеді.

    Торговые терминалы — это простейшая расчетная установка в магазинах.

    Сауда терминалдары — дүкендердегі ең қарапайым есептесу қондырғысы.

    Русско-казахский экономический словарь > Электронные новации в банковском бизнесе

  • 10 пӱкшем

    пӱкшем
    I
    Г.
    завязь, завязавшийся плод (на растениях, деревьях)

    Олма пӱкшемвлӓ кайыкалат, олма пыш нерӹшкӹ пыра, тотлы ӓрӓкӓлӓ вуйышкы куза. Н. Игнатьев. Мелькают завязи яблок, запах яблок лезет в нос, как вкусное вино ударяет в голову.

    II
    Г.
    узел, узелок

    Пӱкшемӹм ӹштӓш завязать узел;

    пӱкшемӹм шӱтӓш развязать узел;

    кӓндӹрӓштӹшӹ пӱкшем узел на верёвке.

    Смотри также:

    пышкем, кылдыш

    Идиоматические выражения:

    Марийско-русский словарь > пӱкшем

  • 11 Принципы кредитования

    Банк руководствуется следующими основными принципами кредитования:

    Банк несиелендірудің мынадай негізгі қағидатын басшылыққа алады:

    - срочность;

    - мерзімділік;

    - возвратность;

    - қайтарымдылық;

    - платность.

    - ақылы.

    Принцип срочности выражается в том, что кредит выдается на четко определенный срок. Этот срок оговаривается в кредитном договоре.

    Мерзімділік қағидаты несиенің нақты айқындалған мерзімге берілуінен көрініс табады. Бұл мерзім несие шартында ескертіледі.

    Он заключается в том, что по окончании срока кредитного договора заемные деньги должны быть возвращены кредитору в полной сумме (основной долг) и с процентами.

    Оның мәнісі мынада: несие шарты аяқталғаннан кейін қарыз ақша несиегерге толық сомада (негізгі қарыз) және пайызымен қайтарылуға тиіс.

    Какие меры принимаются банком в случае невозврата кредита в установленный срок?

    Несие белгіленген мерзімде қайтарылмаған жағдайда банк қандай шаралар қолданады?

    В этом случае, заемщику начисляются пени (т.е. штрафные санкции), размер которых устанавливается в кредитном договоре. Для гарантии возврата финансового кредита используют разные способы обеспечения этого возврата.

    Мұндай жағдайда қарызгерге өсімпұл (яғни айыппұл ықпалшаралары) есептеледі, оның мөлшері несие шартында белгіленеді. Қаржы несиесінің қайтарылу кепілдігі үшін осы қайтаруды қамтамасыз етудің түрлі тәсілдері пайдаланылады.

    Банки используют следующие основные способы обеспечения кредита:

    Банкілер несиені қамтамасыз етудің мынадай негізгі тәсілдерін пайдаланады:

    - поручительство;

    - кепілгерлік;

    - гарантия;

    - кепілдік;

    - залог;

    - кепіл;

    - страхование ответственности заемщика за непогашение кредита.

    - несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру.

    Поручительство – это договор с односторонними обязательствами, посредством которого поручитель берет обязательство перед кредитором оплатить при необходимости задолженность заемщика. Договор поручительства служит дополнением к кредитному договору и заверяется нотариусом. Он применяется, когда заемщиком является гражданин. Поручителем может выступать любой хозяйствующий субъект (банк, ассоциация, предприятие и т. п.).

    Кепілгерлік – біржақты міндеттемелері бар шарт, ол арқылы кепілгер несиегердің алдында қажет болған жағдайда қарызгердің берешегін төлеуге міндеттенеді. Кепілгерлік шарты несие шартына толықтыру болып табылады және оны нотариус растайды. Оны қарыз алушы азамат болғанда қолданады. Кез келген шаруашылық жүргізуші субъект (банк, қауымдастық, кәсіпорын, т.б.) кепілгер бола алады.

    Гарантия — это обязательство гаранта выплатить за гарантируемого определенную сумму при наступлении гарантийного случая. Она оформляется гарантийным письмом и применяется только между юридическими лицами.

    Кепілдік — кепілгердің кепілдік берілген сома үшін кепілдік жағдайы басталған кезде төлеуге міндеттенуі. Ол кепілдік хатымен ресімделеді және тек заңды тұлғалар арасында ғана қолданылады.

    В основе залоговых операции лежат следующие основные положения:

    Кепіл операцияларының негізінде мынадай негізгі ережелер жатыр:

    - залоговое право на имущество переходит вместе с ним к любому новому приобретателю данного имущества;

    - мүлікке кепілзаттық құқығы сол кепілзатпен бірге осы мүлікті кез келген жаңа сатып алушыға көшеді;

    - гарантией выполнения требования кредитора-залогодержателя является только определенное имущество должника, т.е. только то имущество, которое в соответствии с законодательством РК может быть отчуждено;

    - борышқордың тек белгілі бір мүлкі ғана, яғни ҚР заңнамасына сәйкес мүліктен айыруға жататын мүлік қана кепілзат ұстаушы-несиегер талабының орындалуына кепілдік болып табылады;

    - кредитор (залогодержатель) в случае невозврата заемщиком (залогодателем) долга имеет право обращать взыскание на заложенное имущество, в том числе путем его продажи, т.е. отчуждения его от залогодателя.

    - несиегер (кепілзат ұстаушы) борышты қайтармаған жағдайда кепілге салынған мүлікті алуға, соның ішінде оны сату арқылы, яғни оны кепілзат берушіден айыру арқылы өндіріп алуға құқылы.

    Существует две формы залога:

    Кепілдің екі нысаны бар:

    - залог с оставлением имущества у залогодателя;

    - мүлік кепіл берушіде қалдырылатын кепіл;

    - залог с передачей заложенного имущества залогодержателю (заклад).

    - кепілге салынған мүлік кепіл ұстаушыға берілетін кепіл (кепілсалым).

    Каким образом заключается договор страхования ответственности заемщика за непогашение кредита?

    Несиенің өтелмегені үшін қарызгердің жауапкершілігін сақтандыру шарты қалай жасалады?

    В ходе данного страхования заемщик кредита в банке заключает со страховой компанией страховой договор. Он прилагается к кредитному договору. На практике применяется тройной договор страхования, который заключается между страховой компанией, банком и заемщиком. Срок страхования соответствует сроку, на который был выдан кредит. Договор страхования предусматривает, как правило, возмещение банку со стороны страховщика определенного процента суммы невозвращенного заемщиком кредита в установленный срок и процентов по нему.

    Осы сақтандыру барысында банкіден несие алған қарызгер сақтандыру компаниясымен сақтандыру шартын жасасады? Ол несие шартына тіркеледі. Іс жүзінде үшжақты сақтандыру шарты қолданылады, ол сақтандыру компаниясы, банк және қарызгер арасында жасалады. Сақтандыру мерзімі несие берілген мерзімге сай келеді. Сақтандыру шарты, әдетте, қарызгер белгіленген мерзімде қайтармаған несие сомасының белгілі бір пайызын және ол бойынша пайызды банкіге сақтандырушы тарапынан өтелуін көздейді.

    Какими критериями руководствуется банк в оценке кредитоспособности заемщика?

    Банк несиенің қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалауда қандай өлшемдерді басшылыққа алады?

    Оценка кредитоспособности заемщика и предоставления кредита только кредитоспособному и платежеспособному заемщику является важным условием обеспечения возврата кредита. Кредитоспособность заемщика характеризуется его аккуратностью при расчетах по ранее полученным кредитам, его текущим финансовым состоянием и перспективами изменения, способностью при необходимости мобилизовать денежные средства из различных источников.

    Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігін бағалау және несиені тек несиені өтеуге қабілетті және төлем төлеуге қабілетті қарызгерге ғана беру несиенің қайтарылуын қамтамасыз етудің маңызды шарты болып табылады. Қарызгердің несиені өтеуге қабілеттілігі оның бұрынырақ алған несиесі бойынша есептесу кезіндегі ұқыптылығымен, оның ағымдағы қаржы жағдайымен, өзгеру перспективаларымен, қажет болған жағдайда түрлі көздерден ақша қаражатын жұмылдыру қабілетімен сипатталады.

    Несие беру шарттарына талдау жасау қандай мәселелерді зерделеуді көздейді?

    Анализ условий кредитования предполагает изучение следующих вопросов:

    Несилендіру шарттарын талдау мына мәселелерді зерделеуді көздейді:

    - "солидность" заемщика, которая характеризуется своевременностью расчетов по ранее полученным кредитам, качественностью представленных отчетов, ответственностью и компетентностью руководства;

    - қарызгердің "салиқалылығы", ол бұрынырақ алынған несиелер бойынша уақтылы есеп айырысуымен, берген есептерінің сапалылығымен, басшылықтың жауаптылығымен және біліктілігімен сипатталады;

    - "способность" заемщика производить конкурентоспособную продукцию;

    - қарызгердің бәсекеге жарамды өнім өндіруге "қабілеттілігі";

    - "доходы", при этом уровень доходов банка должен быть увязан со степенью риска при кредитовании;

    - "кірісі", мұнда банк кірісінің деңгейі несиелендіру кезіндегі тәуекел дәрежесімен байланыстырылуға тиіс;

    - "цель" использования кредитных ресурсов;

    - несие ресурстарының пайдаланылу "мақсаты";

    - "сумма" кредита, изучение этого вопроса производится исходя из проведения заемщиком мероприятия ликвидности баланса, соотношения между собственными и заемными средствами;

    - несие "сомасы", бұл мәселе қарызгердің теңгерім өтемпаздығы шарасын жүргізуін, меншікті және қарыз қаражатының арақатынасын басшылыққа ала отырып зерделенеді;

    - "погашение", этот вопрос изучается путем анализа возвращенности кредита за счет реализации материальных ценностей, предоставленных гарантий и использования залогового права;

    - "өтеу", бұл мәселе материалдық құндылықтардың, берілген кепілдіктердің өткізілуі және кепіл құқығын пайдалану есебінен несиенің қайтарылуына талдау жасау жолымен зерделенеді;

    - "обеспечение" кредита, т.е. изучение устава и положения с точки зрения определения права банка брать в залог под выданную ссуду активы заемщика, включая ценные бумаги.

    - несиенің "қамтамасыз етілуі", яғни банкінің берілген несиені қамтамасыз ету кепілі ретінде қарызгердің бағалы қағаздарымен қоса активтерін алу құқығын анықтау тұрғысынан жарғы мен ережені зерделеу.

    Ликвидность хозяйствующего субъекта определятся его способностью быстро погашать свою задолженность, т.е. ликвидностью баланса хозяйствующего субъекта.

    Шаруашылық жүргізуші субъектінің өтемпаздығы оны өз берешегін тез өтеуге қабілеттілігімен, яғни шаруашылық жүргізуші субъект теңгерімінің өтемпаздығымен анықталады.

    Ликвидность определяется соотношением величины задолженности и ликвидных средств, т.е. средств, которые могут быть использованы для погашения долгов (наличные деньги, депозиты, ценные бумаги, реализуемые элементы оборотных средств и др.).

    Өтемпаздық берешек пен өтімді қаражат, яғни борышты өтеу үшін пайдалануға болатын қаражат (қолма-қол ақша, депозиттер, бағалы қағаздар, айналым қаражатының нышандары, т.б.) шамасының қатынасымен анықталады.

    Анализ ликвидности баланса заключается в сравнении средств по активу, сгруппированных по степени их ликвидности, с обязательствами по пассиву, сгруппированными по срокам их погашения.

    Теңгерімнің өтемпаздығын талдаудың мәні өтімділік дәрежесіне қарай топтастырылған актив бойынша қаражатты өтелу мерзіміне қарай топтастырылған пассив бойынша міндеттемелермен салыстыруда.

    Русско-казахский экономический словарь > Принципы кредитования

  • 12 йогаш

    йогаш
    -ем
    1. литься, течь; течь струей, течь в каком-нибудь направлении

    Эркын йогаш течь медленно.

    Школ шеҥгечынак Чолпан эҥер йога. В. Иванов. Сразу за школой течёт река Чолпан.

    Макарын чурийже мучко шинчавӱд йога. Д. Орай. По лицу Макара текут слёзы.

    2. сыпаться (о сыпучем, мелком)

    Касештеш. Тӱтыра гай йӱр йога. М. Шкетан. Вечереет. Сыплется мелкий дождь.

    А лум йога да йога. М.-Азмекей. А снег сыплется и сыплется.

    3. падать, опадать, опасть (о листьях, яблоках и т. п.)

    Капка воктенысе куэ гыч лышташ йога. В. Чалай. С берёзы у ворот падают листья.

    Шыжым лышташ рӱж йога – йӱштӧ телылан. Пале. Осенью дружный листопад – к холодной зиме.

    (Миша ден Вачий) ик гана рӱзалтат – анис олма-влак мландыш пыде-подо шоктен йогат. Б. Данилов. Миша и Вачи встряхнут раз яблоню, яблоки сорта «анис» с шумом падают на землю.

    Сравни с:

    велаш
    4. падать, выпадать, вылезать (о волосах, зубах, а также о шерсти у животных и о перьях у птиц)

    (Лаврушын аважын) чурий начкаже кӧргыш пурен, куптыргыл пытен, шинчаже йӧршын тӱлыжген, сур ӱпшат йогаш тӱҥалын. Ю. Артамонов. Лицо у матери Лавруша запало, стало морщинистым, глаза потускнели, начали выпадать седые волосы.

    Маскаже мӱгыра, межше йога. Тушто. Медведь рычит, шерсть вылезает.

    Сравни с:

    илнаш (ӱп)
    5. течь; протекать, пропускать жидкость вследствие неисправности

    Таз йога таз течёт.

    Вочко йогаш тӱҥалын. Бочка стала протекать.

    6. перен. литься, течь (о словах, речи, мелодии)

    (Кочамын) шомакше памашла веле йога. Б. Данилов. Слова дедушки льются, как родничок.

    Лачак вӱдла муро сем йоген. С. Вишневский. Словно река лилась мелодия.

    7. перен. собираться, собраться постепенно; идти потоком

    Уржа пасу гоч, аҥысыр корно дене, олачан-вулачан койын, еҥ-шамыч йогат. Д. Орай. Через ржаное поле по узкой тропинке идут потоком люди, одетые в пёструю одежду.

    8. перен. идти, протекать, проходить (о времени, о состоянии)

    Кече эртен – весе толын. Жап эре ончык йоген. Д. Орай. День прошёл, приходит другой. Время постоянно текло вперёд.

    Жап йогын вӱдла чарныде йога, нимогай вий тудым чарен ок керт. О. Шабдар. Время течёт беспрестанно, как река, его не может остановить никакая сила.

    9. перен. мелькать, промелькать, промелькнуть

    Пӱнчӧ, кож ден нулго-влак поезд ваштареш вӱдла йогат. В. Дмитриев. Мимо поезда, словно вода, промелькают сосны, ели и пихты.

    10. перен. литься; освещать, осветить (об огне, свете)

    Окна гыч тул волгыдо йога. Ю. Артамонов. С окон льётся свет огня.

    11. перен. течь; вспоминаться, вспомниться

    Тудын (Карпушын) шонымашыже йорга эҥерла йоген. М. Шкетан. Мысли у Карпуша текли, как игривая река.

    Составные глаголы:

    Идиоматические выражения:

    Марийско-русский словарь > йогаш

  • 13 лӧчкӓ

    А
    лӧчкӓ
    Г.

    Тонган лӧчкӓ шиповник с зёрнышками;

    ир лӧчкӓ дикий шиповник, ранний шиповник.

    Смотри также:

    шуанвондо, шуанванды
    Б
    лӧчка
    полный, круглый, толстый

    Лӧчка шӱрган круглолицый.

    Теве тудо, мемнан икшывына – лӧчка шӱрган, кок ийыш тошкалше пӧръеҥ. Т. Батырбаев. Вот он, наше дитя – круглолицый мужичок, которому идёт второй год.

    Качыриже кечеш кӱшӧ олма гай чевер, лӧчка тылзе гай тыртешке чуриян. П. Пайдуш. Лицо у Качыри, как яблоко, покрасневшее на солнце, круглое, как полная луна.

    Сравни с:

    лӧчката

    Марийско-русский словарь > лӧчкӓ

  • 14 шӱм

    I
    1. сердце; центральный орган кровообращения

    Шӱм кырымаш биение сердца;

    черле шӱм больное сердце.

    Модест кугыза шӱмжӧ дене йӧслана. В. Иванов. Старик Модест мается сердцем.

    Альбинан корштышо шӱмжӧ эркын дене пареме. М. Иванов. Больное сердце Альбины постепенно поправилось.

    2. перен. сердце, душа; символ средоточия чувств, переживаний, настроений человека

    Ава шӱм сердце матери;

    йӧратыше шӱм любящее сердце.

    – Ой, тугай годым, палет, кузе шӱмлан йӧсын чучын колта. «Ончыко» – Ой, в такое время, знаешь, как на сердце тяжело.

    Тидым шарналтымеке, Эрпатырын шӱмыштыжӧ тушман деч утлаш ӱшан ылыж кайыш. К. Васин. Вспомнив это, в сердце Эрпатыра загорелась надежда спастись от врага.

    Сравни с:

    чон
    3. перен. сердце, душа; символ отзывчивости, доброты

    – Янлыкат шке игыжым чамана, йоча дек нимогай шӱмет уке. «Ончыко» – И звери своих детёнышей жалеют, у тебя к детям никакого сердца нет.

    Сравни с:

    чон
    4. перен. ед. ч. 1 л. употр. как ласковое, нежное обращение к кому-л.: сердце моё

    – Шӱмем, – манеш Акнаш, ӧндалын, Окавийым шупшалеш. С. Чавайн. – Сердце моё, – говорит Акнаш, обнимая, целует Окавий.

    5. перен. сердце; центр, главная часть чего-л., важнейшее место чего-л.

    Мемнан планетын шӱмжӧ – тиде Йошкар площадь. «Ончыко» Сердце нашей планеты – это Красная площадь.

    Тиде чылажат теве кушко виктаралтын: Смоленскым руалтен налаш, тушеч мемнан элын шӱмышкыжӧ – Москвашке – керылт пураш. П. Корнилов. Всё это вот на что нацелено: захватить Смоленск, оттуда напасть на сердце нашей страны – Москву.

    6. в поз. опр. сердечный, сердца; связанный с сердцем

    Шӱм чер болезнь сердца.

    7. в поз. опр. сердечный, душевный; связанный с чувствами, переживаниями

    Шӱм шижмаш сердечные чувства.

    – Санденак корным палем, – Эрпатырын йӱкыштыжӧ кугу шӱм ойго шижалтеш. К. Васин. – Поэтому знаю дорогу, – в голосе Эрпатыра чувствуется большое сердечное горе.

    Сравни с:

    чон
    8. в поз. опр. сердечный; связанный с любовью, влюблённостью

    Шӱм таҥ сердечный друг;

    шӱм паша сердечные дела.

    Елушат шканже шӱм пелашым муын. В. Иванов. И Елуш нашла себе сердечного друга.

    – Уке, шӱм тулем дене модаш эрыкым тетла ом пу! В. Иванов. – Нет, больше не позволю играть моими сердечными чувствами (букв. сердечным огнём)!

    Идиоматические выражения:

    II
    Г.: шӹм
    чувство, чувствительность; ощущать, способность воспринимать раздражения

    Шӱмым йомдараш потерять чувствительность.

    Кылмыме дене парня-влакын шӱмышт пытен. От холода пальцы потеряли чувствительность.

    Г.: сӱм

    Вичкыж шӱм тонкая кора;

    нӧргӧ шӱм молодая кора;

    куэ шӱм кора берёзы.

    Чодыра мераҥат, карсакат телым тыгыде вондерым кочкын илат, руэн йӧрыктымӧ шопке шӱмым нултат. М.-Азмекей. И лесной заяц, и заяц-русак зимой питаются мелкими кустарниками, обгладывают кору сваленных осин.

    Шыжым писте шӱмым тӧргалташ йӧсӧ, но сонарзе кертеш. «Ончыко» Осенью снимать кору липы трудно, но охотник может.

    2. кожура, кожица, корка; внешняя оболочка плодов, семян

    Олма шӱм кожура яблока;

    лимон шӱм корка лимона.

    Фасольын нӧшмыжӧ ӱмбачын шӱм дене леведалтын. «Ботаника» Семена фасоли сверху покрыты кожурой.

    Пареҥге шӱм шкак тӧргалтеш, кодшыжым йоча-шамыч кидышт дене эрыктат. Н. Лекайн. Кожура картофеля сама отстаёт, оставшуюся дети чистят руками.

    3. скорлупа; твёрдая природная оболочка чего-л.

    Вырвур пӱкшым иштарен кучен, шӱмжым пурын, томжым кочкеш. А. Фёдоров. Вырвур, зажав орех, разгрызая скорлупу, съедает ядро.

    Ур ончыл пӱйжӧ дене пӱкш шӱмым пеш сай пудыртен кертеш. «Биологий» Белка передними зубами очень хорошо может расколоть скорлупу ореха.

    4. шелуха; отбросы, состоящие из (негодной в пищу) оболочки овощей, семян

    Кавун кичке шӱм шелуха семян тыквы;

    шоган шӱм шелуха лука.

    (Рвезе) уло вийже дене симанке шӱмым шӱвал-шӱвал колта. В. Косоротов. Парень изо всех сил выплёвывает шелуху семечек.

    Марийско-русский словарь > шӱм

  • 15 шӱргӧ

    шӱргӧ
    I
    Г.: шӹргӹ
    1. щека, лицо; передняя часть головы человека

    Шӱргӧ мушмо ате умывальник;

    арава шӱргӧ веснушчатое лицо;

    шедыра шӱргӧ оспенное лицо;

    шӱргым мушкаш умываться.

    Гриша, шижде, шӱргыжым ниялтыш. В. Иванов. Гриша неожиданно погладил своё лицо.

    Шӱргӧ йӧршын тарай гай, йӱштӧ сайын чевертен. М. Казаков. Лицо совсем как кумач, хорошо разрумянил мороз.

    2. лицо, выражение лица, черты лица

    (Иван Иванович) шыргыжале, куптыргышо шӱргыжӧ веселанрак койо. В. Чалай. Иван Иванович улыбнулся, его морщинистое лицо повеселело.

    Андрий шӱргыжым куптыртыш. Шинчавӱд шинчаштыже койо. Я. Ялкайн. Андрий поморщил лицо. На глазах появились слёзы.

    3. морда; передняя часть головы животных (о кошке)

    Пырыс шӱргым мушкеш гын, уна толшаш. МФЭ. Если кошка моет мордочку, то к гостю (букв. должен прийти гость).

    4. в поз. опр. лицевой, лица; для лица, связанный с лицом, щекой

    Шӱргӧ шовын туалетное мыло;

    шӱргӧ нерв лицевой нерв;

    шӱргӧ чевер румянец.

    Шӱргӧ коваштышт шеме, ныжылге. Д. Орай. У них кожа лица смуглая, нежная.

    Идиоматические выражения:

    II
    диал.
    Г.: шӹргӹ

    Шӱргыштӧ кошташ ходить по лесу.

    Шӱргышкӧ миен шумеке, изам-акамыт кӱжгӧ-кӱжгӧ пӱнчым йӧрыктен шуат. «Ончыко» Добравшись до леса, мои братья и сёстры сваливают толстую-претолстую сосну.

    Мый икана шкетынак нымыште руаш шӱргыш кайышым. М.-Азмекей. Однажды я один отправился в лес заготовлять молодые липы для лыка.

    Смотри также:

    чодыра
    2. Г.
    лес; срубленные деревья как строительный и т. д. материал

    Ик пурааш шӹргӹм канденнӓ. Мы привезли леса на один сруб.

    3. Г.
    в поз. опр. лесной, леса; находящийся в лесу, относящийся к лесу, растущий или обитающий в лесу

    Шӹргӹ тӹр опушка леса;

    шӹргӹ йонгы поляна.

    Эргӹвлӓ шӹргӹ пӓшӓштӹ ылыт. Д. Орай. Сыновья на лесоразработках (букв. на лесной работе).

    Сравни с:

    чодыра

    Идиоматические выражения:

    Марийско-русский словарь > шӱргӧ

  • 16 эҥыж

    эҥыж
    Г.: ӹнгӹж
    1. бот. малина; полукустарник со сладкими (обычно красными) ягодами, а также сами ягоды его

    Йошкар эҥыж красная малина;

    чодыра эҥыж лесная малина;

    коштымо эҥыж сушёная малина;

    эҥыжым погаш собирать малину.

    Снеге пытен ок шу, эҥыж чеверга. А. Ягельдин. Не успеет закончиться земляника (лесная), как поспеет малина.

    Пакчаште шукыштын олма сад, эҥыж да шоптырвондер. «Ончыко» В огороде у многих яблони, малина и смородина (букв. кусты смородины).

    2. в поз. опр. малиновый, малинный, малины; относящийся к малине, приготовленный из малины; такой, как у малины

    Эҥыж кыл плодоножка малины;

    эҥыж вӱд малиновый сок;

    эҥыж там малиновый вкус;

    эҥыж тӱсан малинового цвета;

    эҥыж жап время малины.

    Эҥыж чай пеш тамле. Н. Лекайн. Малиновый чай очень вкусный.

    Озавате кугу чукырлаш чайым темкалыш, эҥыж вареньым банке тичак шындыш. М. Казаков. Хозяйка налила чай в большие чашки, поставила полную банку малинового варенья.

    Идиоматические выражения:

    Марийско-русский словарь > эҥыж

  • 17 Залоговый кредит/Ипотечный кредит

    Кепілзатты несие/Ипотекалық несие

    Здравствуйте! Я хотел(-а) бы оформить кредит на покупку квартиры в вашем банке.

    Сәлеметсіз бе! Мен пәтер сатып алу үшін сіздің банкіден несие ресімдегім келеді.

    Сіз тұрғын үйдің бастапқы немесе қайталама нарығында пәтер сатып алғыңыз келе ме?

    Я хотел(-а) бы купить квартиру на вторичном рынке жилья. Какие у Вас существуют условия кредитования?

    Мен пәтерді тұрғын үйдің қайталама нарығында сатып алғым келеді. Сіздерде несие берудің шарттары қандай?

    Если вы покупаете квартиру на вторичном рынке жилья, приобретаемая квартира должна располагаться в черте города и быть не ниже 1960 года застройки. При покупке жилья вы можете отдать предпочтение ипотечному кредитованию. Кредит можете оформить на любой срок: от 5 до 30 лет. Процентная ставка вознаграждения колеблется от 14% до 8% годовых, в зависимости от первоначального взноса.

    Егер сіз пәтерді тұрғын үйдің қайталама нарығында сатып алғыңыз келсе, онда сатып алынатын пәтер қаланың шетінде орналасуға және салынған жылы 1960 жылдан төмен болмауға тиіс. Тұрғын үйді сатып алу кезінде сіз ипотекалық несиеге ден қоюыңызға болады. Несиені кез келген мерзімге: 5 жылдан 30 жылға дейінгі мерзімге ресімдей аласыз. Пайыздық мөлшерлемесі бастапқы жарнаға қарай жылдық сыйақының 14%-ынан 8%-ына дейін.

    Скажите, пожалуйста, предметом залога может ли выступать приобретаемое жилье?

    Айтыңызшы, сатып алынатын үй кепілзат бола ала ма?

    Да. Залогом может выступать приобретаемое жилье. В залог вы можете предоставить банку не только купленную квартиру, но и имеющееся жилье, плюс первоначальный взнос, а также имеющееся и приобретаемое жилье, в зависимости от вашего выбора.

    И¸. Сатып алынатын үй кепілзат бола алады. Банкіге кепілзат ретінде тек сатып алынған пәтерді ғана емес, сонымен бірге қолда бар және сатып алынатын тұрғын үйді де бере аласыз, өзіңіздің қалауыңыз біледі.

    Меня устраивают ваши условия кредитования. Какие документы я должен(-а) предоставить для получения кредита?

    Сіздердің несие беру шарттарыңыз маған қолайлы екен. Несие алу үшін қандай құжаттар беруім керек?

    В нашем банке вам быстро оформят кредит при минимальном пакете документов. Вам необходимо принести в банк...

    Біздің банкіде сізге құжаттар пакетін барынша азайтып, несиені тез ресімдейді. Сіз банкіге...

    - удостоверение личности (копия, сверенная работником банка с подлинником);

    - жеке бастың куәлігін (банк қызметкері түпнұсқамен салыстырып растаған көшірмесін);

    - РНН (копия, сверенная работником банка с подлинником)

    - СТТН-ін (банк қызметкері түпнұсқамен салыстырып растаған көшірмесін);

    - удостоверение личности, РНН супруги(-а) (копия, сверенная работником банка с подлинником)

    - жұбайының жеке куәлігін, СТТН-ін (банк қызметкері түпнұсқамен салыстырып растаған көшірмесін);

    - нотариально удостоверенное согласие всех совершеннолетних собственников, указанных в договоре приватизации либо в других документах, являющихся основанием для приобретения жилья на передачу имущества в залог и его внесудебную реализацию (подлинник).

    - жекешелендіру шартында не тұрғын үйді сатып алуға негіз болып табылатын басқа құжаттарда көрсетілген кәмелетке толған барлық меншіктенушілердің мүлікті кепілзатқа беруге және оны соттан тыс сатуға нотариус куәландырған келісімін (түпнұсқасын) әкелуіңіз қажет.

    Да, требуется. Если квартира приобретена во время брака – нотариально удостоверенное согласие супруга(-и) на передачу имущества в залог и его внесудебную реализацию (подлинник);

    И¸, талап етіледі. Егер пәтер некеде тұрған кезде сатып алынған болса – жұбайының мүлікті кепілзатқа беруге және соттан тыс сатуға нотариус куәландырған келісімі (түпнұсқасы) керек;

    - если квартира принадлежит одному из супругов, и в момент ее приобретения он(-а) в браке не состоял(-а) – его (ее) нотариально удостоверенное заявление об этом (подлинник).

    - егер пәтер жұбайлардың біріне тиесілі болса және оны сатып алу кезінде ол некеде тұрмаған болса – оның осы жайында нотариус куәландырған өтініші (түпнұсқасы) керек.

    У нас в банке процентная ставка вознаграждения зависит от суммы первоначального взноса. Если первоначальный взнос составляет 20% от получаемого кредита, то процентная ставка составит 14% годовых. При первоначальном взносе 50% – процентная ставка снизится до 10% годовых. Иначе говоря: если вы хотите купить квартиру стоимостью 100000 долларов США, при этом ваш первоначальный взнос составляет 50000 долларов США, процентная ставка составит 10%.

    Біздің банкіде сыйақының пайыздық мөлшерлемесі бастапқы жарнаның сомасына қарай есептеледі. Егер бастапқы жарна алынатын несиенің 20%-ын құраса, онда пайыз-дық мөлшерлеме жылдық сыйақының 14%-ы. Бастапқы жарна 50% болғанда – пайыздық мөлшерлеме жылдық сыйақының 10%-ына дейін төмендетіледі. Басқаша айтқанда, егер сіз құны 100000 АҚШ доллары тұратын пәтерді сатып алғыңыз келсе, ал сіздің бастапқы жарнаңыз 50000 АҚШ доллары болса, пайыздық мөлшерлеме 10%-ды құрайды.

    Ваши ежемесячные выплаты по кредиту составят: 120000 тенге.

    Сіздің несие бойынша ай сайынғы төлеміңіз 120000 теңге болмақ.

    Да, вы можете досрочно погасить кредит без каких-либо штрафных санкций. Но, у нас существует мораторий 6 месяцев со дня первоначального взноса (со дня получения кредита).

    И¸, сіз несиені ешқандай айыппұл төлемей, мерзімінен бұрын өтеуіңізге болады. Бірақ бізде бастапқы жарна төлеген күннен (несие алған күннен) бастап 6 айға тыйым салынған.

    Консультацию вы можете получить в любом отделении банка в рабочие дни с 9 до 19 часов. Наши кредитные менеджеры (консультанты) профессионально проведут консультацию и ответят на все интересующие вас вопросы. Кредитные менеджеры работают и в выходные дни с 10 до 18 часов – в субботу и с 10 до 15 часов — в воскресенье.

    Сіз банкінің кез келген бөлімшесінен жұмыс күндері сағат 9-дан 19-ға дейін кеңес ала аласыз. Біздің несие жөніндегі менеджерлеріміз (кеңесшілеріміз) кәсіби тұрғыда кеңес өткізеді және сіздің білгіңіз келген барлық сұрағыңызға жауап қайтарады. Несие жөніндегі менеджерлер демалыс күндері де жұмыс істейді: сенбіде сағат 10-нан 18-ге дейін, жексенбіде сағат 10-нан 15-ке дейін.

    В первую очередь, вы должны...

    Ең алдымен, сіз...

    - заполнить заявление-анкету;

    - өтініш-анкета толтыруға;

    - получить консультацию у менеджера банка для определения возможной суммы и срока кредита;

    - несиенің ықтимал сомасы мен мерзімін анықтау үшін менеджерден ақыл-кеңес алуға;

    - получить предварительный график погашения кредита;

    - несиені өтеудің алдын ала кестесін алуға;

    - получить перечень документов для предоставления в банк;

    - банкіге беретін құжаттардың тізбесін алуға;

    - получить предварительное решение о выдаче кредита.

    - несие беру туралы алдын ала шешімді алуға тиіссіз.

    Если банк одобрит выдачу кредита, могу ли я начать оформление купли-продажи?

    Егер банк несие беруді мақұлдаса, мен сатып алу-сатуды ресімдеуге кірісе алам ба?

    При положительном решении по кредитованию вы должны...

    Несие беру жөнінде оң шешім болғанда сіз...

    - открыть текущий счет;

    - ағымдағы шотты ашуға;

    - подписать договор купли-продажи с продавцом, нотариально заверив его;

    - сатушымен сатып алу-сату шартына нотариустың растауымен қол қоюға;

    - передать сумму первоначального взноса продавцу либо внести первоначальный взнос на депозит, который вы откроете в банке;

    - бастапқы жарна сомасын беруге не бастапқы жарнаны өзіңіз банкіде ашатын депозитке салуға;

    - подписать кредитный договор;

    - несие шартына қол қоюға;

    - оформить договора страхования;

    - сақтандыру шартын ресімдеуге;

    - получить кредит со своего текущего счета для дальнейшего расчета с продавцом.

    - сатып алушымен есеп айырысу үшін өзіңіздің ағымдағы шотыңыздан несие алуға тиіссіз.

    Мен құжаттарды банк арқылы Жылжымайтын мүлік жөніндегі орталықта қайта ресімдей аламын ба?

    Да, вы можете переоформить правоустанавливающие документы на себя через доверенное лицо банка за дополнительную плату. Если же вы хотите оформить документы в Центре по недвижимости самостоятельно, то вам следует получить зарегистрированный ипотечный договор (экземпляр клиента) и копию документов на квартиру. Оригиналы документов на купленную квартиру вы приносите в банк. На приобретенную недвижимость накладывается арест.

    Ия, сіз құқық белгілейтін құжаттарды банкінің сенім жүктелген тұлғасы арқылы ақыға өзіңізге қайта ресімдей аласыз. Егер сіз құжатты өз бетіңізше Жылжымайтын мүлік жөніндегі орталықта ресімдегіңіз келсе, онда сіз тіркелген ипотекалық шартты (клиенттің данасын) және пәтер құжаттарының көшірмелерін алуыңыз керек. Сатып алынған пәтер құжаттарының түпнұсқаларын банкіге әкелесіз. Сатып алынған жылжымайтын мүлікке тыйым салынады.

    Мен сіздің банкіден салынып жатқан тұрғын үйді сатып алуға несие ала аламын ба?

    Да. Вы можете получить кредит на покупку квартиры на первичном рынке жилья. Более подробную и профессиональную консультацию вы можете получить у менеджера по кредитам. Пройдите, пожалуйста, в кредитный отдел.

    Ия. Сіз тұрғын үйдің бастапқы нарығында пәтер сатып алуға несие ала аласыз. Сіз неғұрлым егжей-тегжейлі және кәсіби кеңесті несие жөніндегі менеджерден ала аласыз. Несие бөліміне барғайсыз.

    Добрый день. Меня направили к вам для получения более полной информации об оформлении кредита на приобретение строящегося жилья.

    Қайырлы күн. Мені сізге салынып жатқан тұрғын үйді сатып алуға несиені ресімдеу туралы толығырақ ақпарат алу үшін жіберді.

    Здравствуйте. Для получения кредита на приобретение строящегося жилья, на индивидуальное строительство и его отделку вам необходимо...

    Сәлеметсіз бе? Салынып жатқан тұрғын үйді сатып алуға, жеке құрылысқа және оны әрлеуге несие алу үшін...

    - составить график погашения кредита;

    - несиені өтеу кестесін жасау;

    - заключить со строительной компанией договор долевого участия либо договор подряда (при кредитовании на индивидуальное строительство силами строительной компании);

    - құрылыс компаниясымен үлестік қатысу шартын не мердігерлік шартын жасасу (құрылыс компаниясының күшімен салынатын жеке құрылысқа несие беру кезінде);

    - внести сумму первоначального взноса на счет строительной компании;

    - бастапқы соманы құрылыс компаниясының шотына төлеу;

    - предоставить договор долевого участия и документ, подтверждающий внесение суммы первоначального взноса;

    - үлестік қатысу шартын және бастапқы жарна сомасының төленгенін қуаттайтын құжатты беру;

    - подписать кредитный и другие договора;

    - несие шарты мен басқа да шарттарға қол қою;

    - уточнить порядок регистрации необходимых документов в Центре по недвижимости;

    - қажетті құжаттарды Жылжымайтын мүлік жөніндегі орталықта тіркеу тәртібін нақтылау;

    - получить кредит наличными деньгами, либо перечислить сумму кредита на счет строительной компании.

    - несиені қолма-қол ақшалай алу не несие сомасын құрылыс компаниясының шотына аудару қажет.

    Могу ли я рассчитаться со строительной компанией, сняв деньги со своего счета?

    Мен өз шотымнан ақша алып, құрылыс компаниясымен есептесе аламын ба?

    Да, вы можете получить кредит со своего текущего счета и осуществить расчеты с подрядчиком. После завершения строительства и ввода жилья в эксплуатацию необходимо заключить договор купли-продажи со строительной компанией и получить ключи от своего нового жилья.

    Ия, сіз өзіңіздің ағымдағы шотыңыздан несие алып, мердігермен есептесе аласыз. Құрылыс аяқталып, тұрғын үй пайдалануға берілгеннен кейін құрылыс компаниясымен сатып алу-сату шартын жасасып, өзіңіздің жаңа тұрғын үйіңіздің кілтін алуыңыз керек.

    Скажите, пожалуйста, за чей счет проводится оценка недвижимости?

    Айтыңызшы, жылжымайтын мүлік кімнің есебінен бағаланады?

    В нашем банке оценка недвижимости и государственная регистрация сделки проводится за счет банка.

    Біздің банкіде жылжымайтын мүлікті бағалау және мәмілені тіркеу банк есебінен жүргізіледі.

    У нас отсутствует дополнительное обеспечение. Есть возможность выбора фиксированной или ступенчатой ставки. Вы можете перечислять заемные средства единовременно или траншами, по мере строительства объекта. Существует возможность перечисления первоначального взноса на депозит банка, либо непосредственно на счет строительной компании. Регистрация прав собственности и залога недвижимости осуществляется за счет банка. Мы сотрудничаем с ведущими строительными компаниями с безупречной репутацией.

    Бізде қосымша қамтамасыз ету жоқ. Тиянақталған немесе сатылы мөлшерлемелерді таңдау мүмкіндіктері бар. Сіз қарыз қаражатын бір мезгілде немесе объектінің салынуына қарай траншпен аударуыңызға болады. Бастапқы жарнаны банк депозитіне, не тікелей құрылыс компаниясының шотына аударуға мүмкіндік бар. Меншік құқығы мен жылжымайтын мүлік кепілін тіркеу банк есебінен жүргізіледі. Біз мінсіз беделді жетекші құрылыс компанияларымен ынтамақтасып отырмыз.

    Да, денежные средства вы можете накапливать на депозитах банка.

    Ия, ақшалай қаражатты сіз банкінің депозитінде жинай аласыз.

    Вы можете досрочно и без штрафов погасить кредит.

    Сіз несиені мерзімінен бұрын және айыппұлсыз өтей аласыз.

    Мы можем предложить вам различные программы ипотечного кредитования. У нас есть программа кредитования, при которой вы можете улучшить свои жилищные условия путем приобретения нового жилья и, в будущем, продажи уже имеющегося. При подобном кредитовании вы получаете кредит в 100% от стоимости приобретаемого жилья. Первоначальный взнос отсутствует – залогом выступает имеющаяся квартира. Старая квартира продается позже и по более выгодной цене.

    Біз сізге ипотекалық несиенің түрлі бағдарламаларын ұсына аламыз. Бізде өзіңіздің тұрғын үй жағдайыңызды жаңа тұрғын үй сатып алу және қазірдің өзінде бар тұрғын үйді болашақта сату жолымен жақсартуыңызға болатын несие беру бағдарламасы бар. Мұндай несиелендіруде сатып алынатын тұрғын үй құнының 100%-ы түрінде несие аласыз. Бастапқы жарна болмайды – қолда бар пәтер кепілзат болады. Ескі пәтер кейінірек және неғұрлым тиімді бағамен сатылады.

    Процент вознаграждения зависит от выбранного кредитного пакета. Есть пакет рассчитанный на клиентов, имеющих ежемесячный доход более 100000 тенге. Он выдается сроком до 25 лет, с первоначальным взносом от 15% годовых. Погашение суммы основного долга возможно через 6 месяцев с момента получения кредита. Кредит выдается под 13% годовых. При условии предоставления дополнительного залога вы можете воспользоваться другим кредитным пакетом. Первоначальный взнос 30% и более. Условием получения кредита по этой линии является предоставление дополнительного взноса. Кредитная линия, рассчитанная на неотложные нужды предлагает вам услуги на получение займа под залог имущества. Процентная ставка вознаграждения зависит от первоначального взноса от стоимости жилья предоставляемого в залог. При первоначальном взносе — 20% выплаты составят 13%, в случае, если кредит берется в долларах США, 14% — если в тенге.

    Сыйақы пайызы таңдалған несие пакетіне байланысты. Ай сайынғы табысы 100000 теңгеден асатын клиенттерге есептелген. Ол 25 жылға дейінгі мерзімге беріледі, бастапқы жарнасы жылдық сыйақының 15%-ы. Негізгі борыштың сомасын несие алған кезден 6 ай өткен соң өтеуге болады. Несие жылдық сыйақының 13%-ы есебімен беріледі. Қосымша кепілзат беру жағдайында сіз басқа несие пакетін пайдалана аласыз. Бастапқы жарна 30% және одан көп. Қосымша жарна беру осы желі бойынша несие алу шарты болып табылады. Шұғыл мұқтаждарға арналған несие желісі сізге мүлік кепілімен қарыз алу қызметін ұсынады. Сыйақының пайыздық мөлшерлемесі кепілзатқа берілетін тұрғын үй құнынан төленетін бастапқы жарнаға байланысты. Бастапқы жарна 20% болғанда, егер несие АҚШ долларымен алынса, төлем 13%-ды, теңгемен алынса, 14%-ды құрайды.

    Если я внесу половину суммы от стоимости жилья, какова будет процентная ставка вознаграждения?

    Егер мен тұрғын үй құны сомасының жартысын төлесем, сыйақының пайыздық мөлшерлемесі қандай болмақ?

    Если первоначальный взнос составляет 50%, процентная ставка вознаграждения снижается до 10% годовых.

    Егер бастапқы жарна 50%-ды құраса, сыйақының пайыздық мөлшерлемесі жылдық сыйақының 10%-ына дейін төмендетіледі.

    Какие документы необходимо предоставить для получения кредита под залог недвижимого имущества?

    В случае, если в залог предлагается квартира, вам необходимо предоставить:

    Кепілзатқа пәтер ұсынылған жағдайда сіз...

    документы, на основании которых возникло право на недвижимое имущество (договор купли-продажи, мены, дарения, и др.) – копия, сверенная работником банка с подлинником;

    жылжымайтын мүлікке құқықты туындатқан құжаттарды (сатып алу-сату, айырбас, сыйға тарту шарты, т.б.) – банк қызметкері түпнұсқамен салыстырып, растаған көшірмесін;

    план на квартиру (техпаспорт) – копия, сверенная с работником банка с подлинником;

    пәтердің жоспары (техпаспорт) – банк қызметкері түпнұсқамен салыстырып, растаған көшірмесін;

    свидетельство о государственной регистрации прав на недвижимое имущество и сделок с ним (копия, сверенная работником банка с подлинником).

    жылжымайтын мүлікке құқықты және онымен жасалған мәмілені мемлекеттік тіркеу туралы куәлік (банк қызметкері түпнұсқамен салыстырып, растаған көшірмесін) беруіңіз қажет.

    Я хотел(-а) бы в залог предоставить жилой дом. Возможно ли это?

    Мен кепілзатқа тұрғын үй ұсынғым келеді. Бұл мүмкін бе?

    В случае, если залогом является жилой дом, то Вам, необходимо собрать следующие документы, кроме вышеуказанных:

    Егер тұрғын үй кепілзат болса, онда жоғарыда айтылған құжаттармен бірге мынадай құжаттар жинау қажет:

    акт кадастровой (оценочной) стоимости земельного участка;

    жер телімінің кадастрлық (бағаланба) құнының актісі;

    акт оценочной стоимости недвижимого имущества, расположенного на земельном участке;

    жер телімінде орналасқан жылжымайтын мүліктің бағаланба құнының актісі;

    акт на право собственности на земельный участок, зарегистрированный в уполномоченном органе;

    уәкілетті органда тіркелген жер теліміне меншік құқығының актісі;

    план границ земельного участка;

    жер телімі шекарасының жоспары;

    перечень всех известных залогодателю, к моменту заключения договора прав третьих лиц на предмет ипотеки.

    шарт жасасылған сәтте ипотека затына үшінші тұлғалардың кепілзат берушіге мәлім барлық құқықтарының тізбесі.

    Нет. В перечень документов, необходимых для получения любого кредита в обязательном порядке входят...

    Жоқ. Кез келген несиені алу үшін қажетті құжаттардың тізбесіне...

    - удостоверение личности (копия, сверенная работником банка с подлинником);

    - жеке бастың куәлігі (банк қызметкері түпнұсқамен салыстырып, растаған көшірмесі);

    - РНН (копия, сверенная работником банка с подлинником);

    - СТТН (банк қызметкері түпнұсқамен салыстырып, растаған көшірмесі);

    - свидетельство о браке (нотариально заверенная копия);

    - удостоверение личности, РНН супруга(-и) – (копия, сверенная работником банка с подлинником) и другие документы.

    - жұбайының жеке куәлігі, СТТН-і (банк қызметкері түпнұсқамен салыстырып, растаған көшірмесі) және басқа құжаттар міндетті түрде кіреді.

    Наш банк может предложить вам другую кредитную линию, такую как, ипотечный кредит для молодежи. Кредит рассчитан на молодых людей не старше 30 лет включительно. Для получения кредита по этой опции необходимо иметь высшее образование, стаж работы не менее 2 лет. Обязательное условие – подтверждение доходов. Залогом выставляется приобретенная квартира. Срок погашения кредита – до 30 лет. Максимальная сумма кредита составляет 15000000 тенге. Предоставляется минимум документов – оригиналы удостоверения личности, РНН, СИКа.

    Біздің банк сізге жастарға арналған ипотекалық несие сияқты басқа несие желісін ұсына алады. Несие жасы қоса есептегенде 30-дан аспаған жас адамдарға арналған. Бұл опция бойынша несие алу үшін жоғары білім, кемінде 2 жылдық жұмыс өтілі болуы қажет. Міндетті шарты – табыстың қуаттамасы. Сатып алынған пәтер кепілзатқа қойылады. Несиені өтеу мерзімі – 30 жылға дейін. Несиенің ең жоғары сомасы 15000000 теңге. Ұсынылатын құжаттар барынша аз – жеке бас куәлігінің, СТТН-нің, ӘЖК-нің (әлеуметтік жеке кодтың) түпнұсқалары.

    Русско-казахский экономический словарь > Залоговый кредит/Ипотечный кредит

  • 18 велаш

    велаш
    I
    Г.: вилӓш
    -ам
    1. разливаться, разлиться, проливаться, пролиться, выливаться, вылиться (о жидкости)

    Вӱд велын вода пролилась.

    Йыван кушташ тӱҥале. Тудын вуйвундаште шинчыше корка гыч кеч ик чӱчалтыш пӱрӧ велже ыле. Н. Лекайн. Иван стал плясать. Хотя бы одна капля браги пролилась из чашки, поставленной не его темя.

    Сравни с:

    йогаш
    2. падать, опадать, опасть; сыпать, осыпать, сыпаться, осыпаться

    Олма велеш яблоки падают.

    Тумо укш гыч лышташ велеш. К. Васин. С дубовой ветки опадают листья.

    Кава гыч тугак лыжган лум велеш. М. Казаков. С неба также мягко надает пушистый снег.

    Сравни с:

    йогаш
    3. сыпаться, рассыпаться, высыпаться (о сыпучих веществах)

    Шурно мешак гыч велеш зерно сыплется из мешка.

    Окоп пырдыж ынже вел манын, изивий дене тодмо. М. Шкетан. Чтобы не осыпались стены окопа, сделан плетень из ивы.

    4. лечь, полечь; сыпаться, осыпаться (о злаках)

    Уржа велаш тӱҥале. С. Чавайн. Рожь начала осыпаться.

    А шурно велын, мардеж дене лапвозын. В. Косоротов. А зерно осыпалось, хлеба полегли от ветра.

    5. бежать, сбежать, уйти (о жидкости при кипении)

    Шӱр велеш суп бежит;

    шӧр велеш молоко бежит.

    Сравни с:

    йогаш

    Составные глаголы:

    II
    Г.: вилӓш
    -ем
    1. разливать, разлить, проливать, пролить что-л. жидкое

    Вӱдым велаш пролить воду;

    чайым велаш пролить чай.

    Шӧрым пырыс велен, эсогыл кӧршӧк-шымат шалатен. Г. Пирогов. Кошка разлила молоко, даже горшок разбила.

    Сравни с:

    йоктараш
    2. плавить, расплавлять, выплавлять, расплавить, выплавить что-л.

    Вулным велаш плавить олово.

    Нуно ик шонымаш дене – чойным велат, кӱртньым левыктат, машиным ыштат. М. Шкетан. Рабочие единодушно плавят чугун, расплавляют железо, строят машины.

    3. лить, отлить что-л.; изготовить литьём (левыктыме вещество дене ышташ)

    Памятникым велаш отлить памятник.

    – Тиде тигр-влакым мрамор дене ыштеныт але гипс дене веленыт? – шоналтыш семынже (Венцов) да пералтенак ончыш. В. Юксерн. Этих тигров изготовили из мрамора или отлили из гипса? – подумал Венцов про себя и постучал по ним.

    4. диал. снимать, снять, фотографировать, сфотографировать

    Пайрем вургемым чиктыктен, мыйым велен ыле, сӱретшым ышат колто... Я. Ялкайн. Попросив надеть праздничную одежду, он сфотографировал меня, а карточки и не выслал.

    5. рассыпать, рассыпать, просыпать, просыпать, осыпать, осыпать (сыпучее)

    Сакырым велаш рассыпать сахар;

    шӱрашым велаш рассыпать крупу.

    Шинчалым велет гын, пӧртыштӧ сӧй лиеш. Рассыплешь соль, в доме будет ссора.

    Тошкалтыш мучко мундырала пӧрдын волен кайышым, шоптыремат чыла велышым. О. Тыныш. Как клубок, скатилась я по лесенкам, рассыпала всю смородину.

    Сравни с:

    йоктараш
    6. терять, сбрасывать; лишиться чего-л.; оставаться, остаться без чего-л.

    Нужгол майын пелыштыже пӱйжым вела. Пале. Щука в середине мая лишается зубов.

    Составные глаголы:

    Марийско-русский словарь > велаш

  • 19 кӱшӧ

    кӱшӧ
    Г.: кӱшӹ
    1. прич. от кӱаш
    2. прил. варёный, печёный, кипячёный

    Кӱшӧ муно варёное яйцо;

    кӱшӧ вӱд кипяток.

    – Ом вучо, – пеле шыдын пелештыш да кӱшӧ кочкышым, кугу шун кӱмыжеш оптен, ӱстембаке конден шындыш. А. Юзыкайн. – Ждать не буду, – сказала она полусердито и, наложив в большую глиняную чашку готовую еду, поставила её на стол.

    3. зрелый, спелый

    Кӱшӧ олма спелое яблоко;

    кӱшӧ мӧр спелая ягода;

    кӱшӧ саска зрелый плод.

    Первый кӱшӧ эҥыж лӧза гын, уржам ондак ӱдыман. Калыкмут. Если первые спелые малины сочные, сеять рожь следует пораньше.

    4. загорелый, с загаром

    Кечеш кӱшӧ чурийже вӱргеньыла йылгыжеш. О. Тыныш. Загорелое лицо его блестит, как медь.

    (Мишан) кечеш кӱшӧ могыржо шемемын. Б. Данилов. Тело Миши от загара почернело.

    Марийско-русский словарь > кӱшӧ

  • 20 лӧза

    лӧза
    1. зрелый, налитой, сочный (о ягодах, траве и т. п.)

    Лӧза эҥыж сочная малина;

    лӧза шудо сочная трава;

    лӧза пырче налитое зерно.

    Мемнан саднажым ончо ынде: олма да вишне пеш лӧза кечат. М. Чойн. Посмотри ты теперь на наш сад: яблоки и вишни налитые висят.

    Лӧза пырчан пырдыж семын кушкын шогалше уржам ик жап коктынат ончен шогышт. В. Иванов. Некоторое время оба стояли и смотрели на стоящие стеной хлеба со зрелыми зернами.

    Сравни с:

    пӧдыра, туто
    2. полный, плотный, круглый

    Лӧза капан полный телом.

    Верук ӱдыржӧ годымсо гай лӧза огыл, кап-кылже утларак арун коеш. М. Шкетан. Верук теперь уже не круглая, как в девичьи годы, она выглядит стройнее.

    Мамаев – лӧза чуриян илалше руш. К. Васин, Й. Осмин. Мамаев – круглолицый, пожилой русский.

    Сравни с:

    тӱвыргӧ
    3. ветвистый, раскидистый (о дереве, кустарнике)

    Лӧза ломбо ветвистая черёмуха;

    лӧза шертнер раскидистый ивняк.

    (Ӱдыр) уэш Невам да лӧза пушеҥган уремлам, шочмо пӧртшым, шке аваж ден шӱжаржым ужын. Н. Тихонов. Девушка вновь увидела Неву и улицы с раскидистыми деревьями, родной дом, свою мать и сестрёнку.

    Коштын-коштын ноен пытат, вара ик лӧза кож йымак пурен возын, мален колтат. Я. Элексейн. Побродили долго и совсем устали, потом забрались под ветвистую ель и заснули.

    4. лохматый, густой; пушистый, густо покрытый пухом, шерстью, листьями, иглами, шипами

    Лӧза шинчапун густые брови;

    лӧза пондаш густая борода.

    «Чыташак перна», – шоналта (Ивук) да лӧза пунан тулуп дене вуйжыге пӱтырналт возеш. М. Казаков. «Придётся потерпеть», – подумал Ивук и с головой закутался в тулуп с лохматым мехом.

    Лӧза пӧрш – ояр игечылан. Пале. Пушистый иней к хорошей погоде.

    5. большой, огромный

    Тылзе лоптыра да лӧза шочеш гын, тиде тылзыште лывырге игече лиеш. Пале. Если луна рождается широкой и огромной, в течение месяца будет тёплая погода.

    Лӧза кече йошкарген, чодыра шеҥгеке вола. Д. Орай. Огромное багряное солнце заходит за лес.

    Марийско-русский словарь > лӧза

См. также в других словарях:

  • ОЛМА Медиа Групп — (пишется заглавными буквами)  российское издательство, основанное Олегом Ткачом и Владимиром Узуном в 1991 году. С середины 1990 х позиционирует себя как «семейное издательство». В 2003 году издательства «ОЛМА ПРЕСС» и «НЕВА» объединяются и… …   Википедия

  • Олма медиа групп —   российское издательство, основанное Олегом Ткачом и Владимиром Узуном в 1991 году под наименованием «Олма пресс». С середины 1990 х позиционирует себя как «семейное издательство». В 2003 году издательства «Олма пресс» и «Нева» объединены в …   Википедия

  • ОЛМА-ПРЕСС — ОЛМА Медиа Групп (пишется заглавными буквами)  российское издательство. На книжном рынке России  третье по величине. Издательство основали Олег Ткач и Владимир Узун в 1991 году. С середины 1990 х позиционирует себя как «семейное издательство». С… …   Википедия

  • ОЛМА-пресс — ОЛМА Медиа Групп (пишется заглавными буквами)  российское издательство. На книжном рынке России  третье по величине. Издательство основали Олег Ткач и Владимир Узун в 1991 году. С середины 1990 х позиционирует себя как «семейное издательство». С… …   Википедия

  • Олма-Пресс — ОЛМА Медиа Групп (пишется заглавными буквами)  российское издательство. На книжном рынке России  третье по величине. Издательство основали Олег Ткач и Владимир Узун в 1991 году. С середины 1990 х позиционирует себя как «семейное издательство». С… …   Википедия

  • Генеральный секретарь ЦК КПСС — Генеральный секретарь ЦК КПСС[1] Упраздненная государственная должность …   Википедия

  • Брюсов, Валерий Яковлевич — Запрос «Брюсов» перенаправляется сюда; см. также другие значения. Валерий Яковлевич Брюсов Портрет ра …   Википедия

  • Валерий Яковлевич Брюсов — Запрос «Брюсов» перенаправляется сюда. Cм. также другие значения. Валерий Яковлевич Брюсов Портрет работы Михаила Врубеля Дата рождения: 1 (13) декабря 1873(18731213) Место рождения: Москва …   Википедия

  • Брюсов, Валерий — Запрос «Брюсов» перенаправляется сюда. Cм. также другие значения. Валерий Яковлевич Брюсов Портрет работы Михаила Врубеля Дата рождения: 1 (13) декабря 1873(18731213) Место рождения: Москва …   Википедия

  • Брюсов В. — Запрос «Брюсов» перенаправляется сюда. Cм. также другие значения. Валерий Яковлевич Брюсов Портрет работы Михаила Врубеля Дата рождения: 1 (13) декабря 1873(18731213) Место рождения: Москва …   Википедия

  • Брюсов В. Я. — Запрос «Брюсов» перенаправляется сюда. Cм. также другие значения. Валерий Яковлевич Брюсов Портрет работы Михаила Врубеля Дата рождения: 1 (13) декабря 1873(18731213) Место рождения: Москва …   Википедия

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»